MÖJEKLERIÑ DURMUŞY.

Türki kowumlar näme üçin başga jandary däl-de, "Gök tüýli sähra börüsini" simwol edinipdir. Möjegiñ aýratynlyklaryny şu aşakdaky görnüşde görkezmek mümkindir:


Möjekler atasyna baglydyr. Möjek sürüsinden azaşan bir erkek möjek duş gelen gelegurt sürüsine goşular we dessine süriniñ ýolbaşçylygyny ele alar.


Möjek erkinligiñ aşygydyr. Dünýä boýunça ýeke-täk eldekileşdirmek mümkin bolmadyk jandar Orta Aziýanyñ möjekleridir. Bu haýwan ele salynaýan ýagdaýynda hem öz-özüne kast edýär. Möjek bendiligi kabul etmeýän jandardyr. Möjegiñ boýnuna tasma dakyp, ony kapasa gabap goýup bilmersiñiz.


Bir möjek diñe iýjegini awlaýar we çagaly haýwana hüjüm etmeýär, awlamaýar. Möjek läş etini iýmeýär. Öz awuny özi awlaýar. Başga haýwanlaryñ awlan awuny-da iýmez.


Möjekler ýoldaşyna gaty gabanjañdyr. Urkaçy möjek hiç haçan gelegurt bilen ýanaşmaýar. Möjek ýeke-täk ýoldaş saýlap alýar. Ýoldaşy ölmänkä başga ýoldaş gözlemeýär.


Möjek sürüsi sagdan, çepden we merkezden gelen esasy güýç bilen duşmana hüjüm edýär. Möjek juda gaýduwsyz bolýar we iñ soñky demine çenli göreşmäge ukyply jandardyr.


Möjekleriñ ýeke-täk ýolbaşçysy bolýar we süri onuñ görkezmesinden çykmaýar. Möjekler öñbaşçylaryna wepalydyr, olar boş wagtlarynda hem daş-töwerekeriniñ howpsuzlygyny üpjün etmegi ýatdan çykarmaýarlar. Möjekler aw, köpçülikleýin ýaşaýyş şertlerine eýermek we ş.m taraplary babatda bitewi bir dissiplinanyñ içindedir.


Möjekler guramaçylykly ýagdaýda ýaşaýarlar. Möjek toparlaýyn türgenleşikden hem galmaýar we erkinligine iñ soñky derejede baglydyr.


Garda ýöräp barýan kyrka golaý möjekden ybarat sürä syn etseñiz, diñe bäş ýa alty sany möjegiñ aýak yzyny görersiñiz. Çünki topardaky möjekler süriniñ başyny çekip barýan möjegiñ aýak yzyna basyp ýöreýärler. Olar şolar ýaly derejede ünslüdirler. Möjekler hiç haçan guramaçylyksyz we baş-başdak hereket etmeýärler, awlanmaýarlar.


Bir möjegiñ ene-atasy birden öläýen ýagdaýynda, ol möjek ýetim galýar. Emma süriniñ ierarhiýasy ýeke galan möjek çagasynyñ hossarsyz galmagyna ýol bermeýär. Süriniñ beýleki agzalary ýetim möjek çagasyny öz çagalary ýaly ulaldýarlar.


Türki kowumlaryñ simwoly "Gök tüýli sähra möjegidir", ýagny "GÖK BÖRI". Möjegiñ bu görnüşi diñe Orta Aziýada ýaşaýar. Türki kowumlar gök böriniñ bu özboluşly aýratynlyklary üçin ony özüne simwol edinip alan bolmaly.


Möjekleriñ beýnisi, iň ýakyn garyndaşlary bolan itlere garaňda 30% ulydyr. Bu diýmek itlerden 30% köp maglumat ýatlarynda saklap bilýär.


Möjekler söýüp saýlap alan ýarlaryna iň wepaly jandardyr. Möjekleriñ 88%-ni saýlan ýarlary bilen iň soñky demlerine çenli bile bolýar.


Möjekleriñ ýüňi iki gat bolýar, olaryñ biri ýylylyk, beýlekisi reñk we görk üçin.


Şugüne çenli tutulan iň uly möjek, Ukrainadadyr. Onuñ agramy 96 kg.


Bir möjegiň ortaça iň ýokary tizligi 65 km/s. Iň uzaklyga böküjiligi 5 metr.


Bir möjek sürisinde iň köp 40 sany möjek bolýandyr.


Warşawa uniwersitetynda geçirilen barlagda, 15 sany möjek çagasy we 14 sany it çagasynyň arasynda akyllylyk barlagy geçirildi. Bu barlagda it çagasynyñ 4si gowy netije aldy, emma möjekleriň ähli 15si hem ýokary netije görkezdi.


Diňe möjek özünden güýçli haýwan bilen urşyp bilýär we ölende garşydaşynyñ gözine seredip ölýär.