Soňky ýyllar ahlagyň pese gaçýanyny hemmämiz bilýäs, öňki döwürler ýaly gyzlara-da kän ynam ýok. Gyzlaryň 93.5% nikadan öňki jynsy gatnaşyklara garşy däl. Sebäbi biziň aýal lukmanlarymyz, biziň gyzlarymyzy edil jorap ýaman ýaly ýamap ýatyrlar, (ýa-da otyrlar)? Öň birniň, ýa-da bir näçe oglanyň ulanan gyzyny, hiç kim heleý edip ekläp saklasy gelenok. Ýöne durmuş öz düzgünlerini girziýär we nähili bolsada öýlenmek zerur bolup durýar. Ine şu ýerde bolsa oglanlar üçin gurulan iň esasy duzaklaryň biri garaşýar. Öz gyzlyk buýsanjyny ýitiren gyzlar, durmuş toýyna az pursat galan wagty, edil aklyndan azaşan ýaly öz oýnaşlarnyň barsy bilen yzyny üzmän ýatyp turup başlaýar. Sebäbi toýdan soň beýle mümkinçiligiň bolmajagyny bilýär, onsoň galybersede birden çaga galaýanda- da oň hiç hili zyýany ýok, sebäbi ýaş gyz eýýäm äre barýar. Gyz üçin çagaň kakasy kim bolandada oňa känbir bildirýän ýeri ýok, gyzlarymyzyň tertipsizdigini göz öňüne tutup, olar köplenç çagaň kimden galanyny hem bilenoklar. Başga senarýa görä, durmuşa çykmaly gyzlaryň köpüsi, toýuň öň ýanyndan öz söýgüllerinden göwreli bolmaga çalyşýarlar. Hamala gyzyň dogurjak çagasy, olaryň uly söýgüsinden ýadygärlik galmalymyşyn. Gyzlaryň söýgüli oglany bolsa, näme üçindir gyzlygyny ýitiren gyzy heleý edip alasy gelenok, bolmasa gyzy heleýe öwüren oň özi bolsada?

Elbetde daş töweregimizde ahlagyň pese gaçany bilen oglanlar maşgala gurmaga höwesini ýitirenoklar. Ýöne biziň gyzlarymyz "ahlagyň pesa gaçmagy" bilen ylalaşanoklar, olar daş töwerekde bolýan zatlara döwrebaplyk diýip düşünýärler. Döwrebaplyk näçe ýokary bolsa, şonçada gyzlar utançsyz bolmaly diýip düşünýärler. Şol sebäpden hem soňky döwür gurulýan maşgalalar berkligi bilen tapawutlananoklar. Gyzlaryň ynamdan gaçanlygy hiç hili şübhesiz. Şu döwür ýolda-yzda owadan gyz görseň kelläňde öňkiler ýaly bigünä pikirer döränok, indi owadan gyzlara edil jeleplere sereden ýaly seredýäň. Ýöne daş töwerek nähili bolanda-da durmuş gurmaly we nesil öndürmeli. Öz gelniňe eliňi galgadanyň bilen hem, ondan dünýä inmeli çagalara eliň galgadyp bolanok. Öz gelniň wepalygyna öňkiler ýaly bil baglap bolanok, ýöne iň bolmanda ondan doguljak çagalar özüňden bolar ýaly bir näçe çäreler görseň bolýar. Ol çäreler barada men häzir size gürrüň berjek.

Musulmançylykda dul galan aýal ikinji gezek durmuşa çykanda oňa 3 aý garaşyp, ondan soň birne barmaga maslahar berilýär. Sebäbi birden aýal durmuşa çykmazyndan öň göwreli bolaýsa, oň täze äri aldanmaz ýaly. Biziň döwrümizde bolsa, ýaş gyzlaryň aglaba bölegini dul aýllar bilen deňeşdirseň bolýar. Özem ol deňeşdirme diňe fiziki dünýä üçin dälde, ruhy dünýä üçin hem adalatly, sebäbi mekdep ýyllardan başlap erkek baryby başyndan geçiren gyzlarymyz, ýedi derýaň suwyny uçen ýylany ýatladýarlar. Ýokarda agzalan emeli täze maşgala guran ýaşlara hem ulanmagy maslahat berilýär, nikaň birinji 3 aýyny, oglan jynsy gatnaşyklar üçin rezin örtük ulansa dogry bolar diýip hasap edilýär, şeýle usulyň kömegi bilen ýaş kaka öz gelejekgi çagalaryna doly ynamly bolýar. Ondan başga çagaň "ýasalýan" wagty, ýaş gelni öýden hiç ýerik göýbermezlik maslahat berilýär, iň bolmanda gyzyň göwreliligi tassyklanylýança. Sebäbi soňky döwürki ahlaga görä, ýaş gyzlar kimden çaga dogurjaklygyny özleri saýlaýarlar we maşga bilen nika olary hiç zada borçly edenok. Edil şol ýagdaý "maşgalada" dünýä inmeli 2-nji çaga üçin hem dogry bolup durýar, ýöne 2-nji we 3-nji çaga üçin düzgünler azajyk üýtgeýär. 2-nji çagany ýasamak üçin öz ýanyňdaky gyzyň "bili gelinçä" garaşmaly we diňe şondan soň aktiw jynsy gatnaşyklara başlamaly. Jynsy gatnaşyk döwüri, ýanyňdaky gyzy daşgy dünýäden gabagda saklamak maslahat berilýär. Beýle meýilnamany amala aşyrmak üçin öz iş ýeriňden dinç rugsadyna çykmak dogry bolardy. Eger siz ýokardaky maslahatlary ýerine ýetirseňiz, belkem başga birniň çagasyna derek, öz çagazyňy terbiýelärsiňiz?

Rahman Zulfikarow