Süýji-süýji göwün ýüwürtmeler, arzuwlar şeýle
bir kän, emma olaryň aglaba bölegi
ýazylmadyk we hiç wagt ýazylmaýan taryhyň
arhiwine siňip galýar. Heý-de siz “Arzuwlaryň
senenamasy” ýa-da “Arzuwlaryň taryhy”,
“Arzuwlaryň ömri” atly eseri okap
gördüňizmi? Beýle eseri tapmarsyňyz, çünki iş
ýüzünde amal edilmedik, hasyl edilmedik
zatlar hakda agyz dolduryp söhbet edilmeýär.
Maksadyň beýikligine, arzuwyň süýjüligine,
berjaý edilişiniň kämilligine görä, ol işleriň,
eserleriň gadyr-gymmaty artyp gidýär. Süýji
arzuwlaryň joşguny bütin süňňümizi gurşap,
oňa ylham berip duran wagty, uzak-uzak
menzilleri, ajaýyp geljegi göz öňüne getirýän
mahalymyz, keýpimiziň çag çagynda hemme
zat aňsat ýaly görünýär. Arzuwly ýollary
külterlemek hem arka agram salmaýan kysmy.
Ýöne az salymdan yhlasymyza sowuklyk
aralaşyp, Arktikanyň ak hem bolsa, agyr
buzlarynyň arasynda gysylyp galan gämi deýin
öňe ilerlemäge ne mejal, ne gaýrat, ne höwes
tapýarys. Sebäbi azrak emgensek, ahyr
soňunda gönendirjek şol arzuwlarymyza
başlamakdan, girişmekden çekinýäris.
Haýsydyr bir täze işe girişmekçi bolanyňda
onuň iň kyn nokady — başyna barmak,
başlamak, işe girişmek pursady. Şonuň
üçinem häzirki zaman arap ýazyjylarynyň biri
bu hakda söz açanda, başlamak müşgilliginiň
syry hakda dil ýaryp: “Her gezek şeýle ýagdaý
bilen ýüzbe-ýüz bolanymda, täze bir işiň
gyrasyndan girenimde ýa-da täze bir kitap
ýazmaga girişenimde has artykmaç güýç sarp
edýärin. Başlamak howsalasyny, başlamagyma
böwet bolýan galagoply duýgyny basyp
ýatyrmak üçin şeýle bir ýazýaryn, şeýle bir
ýazýaryn, başagaý bolup, ýazyp oturşymy
daşymdan görseňiz-ä “eýýäm bir kitaby
ýarpylandyr” öýdersiňiz. Diňe şondan soň
geçen menzillerime ser salýarynda, özümi
adaty, endigan ýagdaýa getirip, öňki
ýazan-dolduran zatlarymy düzedişdirip,
goşup-aýryşdyryp başlaýaryn. Çünki mende
“ilkinji ädimiň” howatyrlanmasy, “başlamak”
gorkusy aýrylypdy” diýýär.
Bu biziň köpimize mahsus ýagdaý. Hatda
özümem birnäçe etsem-petsemleri diňe şol
duýgynyň täsiri astynda ýa soňa süýşüripdim,
ýa-da “başlaýyn, başlaýyn” — diýip, heniz
başlamankam taşlapdym. Köpleriň özleri we
öz arzuwlary-geljekleri babatda şu hörpden
gopýandygyna, şol ýagdaýdan ejir
çekýändigine gözüň ýetýär. Aslynda bu giňden
ýaýran ýagdaýlaryň biri. Başlamak gorkusynyň
astynda neneňsi syryň ýatandygy hakda dürli
pikirleri, ölçerip-seljermeleri gözden
geçirenimizde, jogaby göwni kanagatlandyrjak
şeýle bir netijä gelip bolýar: biz hemişe ahyrky
netijäni görmäge howlugýarys. Täze işe
girişýäris, emma köp wagt geçmänkä başga bir
işiň täsirine düşüp, bu işimizden sowaşyp
başlaýarys. Munuň hem iki sany esasy sebäbi
bar. Birinjisi, täze peýda bolan käbir zatlar
öňküden has özüne çekiji, has gowy, has
bähbitli ýaly duýulýar. Emma şu wagtky
işimiziň üstünden böküp, ol işe girişsek,
ýene-de şol öňki duýgular bilen gurşalýarys.
Ikinjisi, biziň ýöränje ýolumyz heniz
“garaşylýan” ahyrky netijäni aýdyň görkezip
bilenok. Sebäbi biz gyssanýarys, şu gün düýbi
tutulan jaýyň üçegini ertir göresimiz gelýär.
Ilkinji ädimler bolsa ahyrky üstünlige çenli
ýeterlik ýol däl.
Täze paltanyň daragta ilkinji urgusy kesgir
bolman biler, kitabyň birinji setiri juda täsirli
ýada şowly çykman biler. Hususy
meýilnamadaky ilkinji aýlar beýik maksatlaryň
ugrunda görnetin öňe ilerleýändigiňi
görkezmän biler, emma bar hupbat şu zatlary
akyla düşündirip, ynandyryp bilmekde. Bir
demde, bir sözde bina etmek ygtyýary diňe
Haka degişli. Biz bolsa munuň üçin ähli
ädimleri birme-bir ýöräp geçmeli bolýarys.
Gözüň tebigaty — diňe iri zatlary görýär. Iri
zatlara ýetýänçäk arada duran ownuk-uşak
hysyrdylary, hal-ýagdaýlary bolsa görmek
islämzok. Bularyň ählisine sabyr edere
takatymyz ýok, aslynda welin uly sabyr beýik
we belent ruhy hasyl edýär. Şonuň üçin hem
işiň başyndaky bu päsgelçilik, garşylyk
durmuşda duçar bolýan iň uly
päsgelçiliklerimiziň biridir. Muňa “başlamak
garşylygy” ýa-da “başlamak päsgelçiligi”
diýilýär. Şol päsgelçiligi ýeňip geçmek üçin
endigan bir ýola düşýänçäň, endigiňe
öwrülýänçä, ähli güýjüňi sarp edip işlemegiň
gerek.
Belki bilýänsiň, belki-de bihabarsyň — raketa
ilki bat alanda özüniň has köp ýangyjyny,
energiýasyny ýakýar. Ol asmana
göterilmezinden öň ilki bilen bar güýjüni bat
almaga berýär.
Ir säher awtoulag bilen ýola düşmekçi bolsaň,
onuň motory ýuwaş-ýuwaşdan gyzýança, oňagaraşmaly bolýarsyň. Ol diňe gyzandan soň
sürmäge ýaraýar.Her zadyň ilkinji ädimi,
ýönekeýi, kiçisi göze ilmeýär, emma şol
ädimleriň her biri ýokary derejede ähmiýetli.
Göräýmäge ilkinji ädimler işiň soňundan has
kyn we zerur.
Öňüňde maksadyň anyk bolsa, ýöremeli ýoluň,
barmaly ýeriň, ýetmeli menziliň kesgitli bolsa,
hem-de şol ýolda uly gaýrata bürenmek
isleýän bolsaň, ilkinji ädimleriňe uly üns ber
we uly güýç sarp et. Ilkinji ädimlere sarp
edilen yhlas bize goşa-goşa gaýrat eçilýär.
Gursagymyza ynam guýýar. Kalbymyza umyt
çaýýar. Bizi ahyrky maksadyň
gyzyklandyrýandygyna garamazdan, ilkinji
ädimlere kembaha garamaly däldiris. Her
indiki ädimi aňymyzda berkän pikirler,
toplanan tejribeler bilen ýene-de berkidip,
ösdürip, öňe ynamly ätlemek gerek. Şeýle bir
hikmetli söz bar: Niýet nirä öwrülse, aýaklar
hem şol tarapa ädilýär. Yza öwrülme,
saga-sola dönme, maksadyňa tarap diňe öňe
ýöre.
#atamyn durmus hakda aytmadyk zatlary