Bilýandirin diýyän käbir zatlaryňyza birneme ýagtylyk bermegiň wagty geldi. Aşakdaky maglumatlary öwreneniňizde, haýsy maglumat dezinformasiýasyna sezewar edilendigiňize düşünersiňiz.

Ynamsyz çeşmeden alnan maglumatlar wagtyň geçmegi bilen ýaýrap, hatda mugallymlaryň hem umumy pikirine öwrülip biler. Şeýle-de bolsa, bu mifleri ylmy gözlegler bilen ret etmek mümkin.
Geliň indi “MythBusters” -i edeliň we ençeme ýyllap dogry hasaplaýan käbir maglumatlaryňyzyň hakykatdanam nädogrydygyny aýan edeliň.

Beýik Hytaý diwary kosmosdanam görünýär. (ÝALŇYŞ)

Beýik Hytaý diwary uzynlygy 21,196 km bolan gaty uly gurluş bolsa-da, kosmosdan görünmeýär. Hatda pes orbitadan hem görmek mümkin däl.

Beýnimiziň diňe 10% -ini ulanýarys. (ÝALŇYŞ)

Bu meşhur mif filmlerde-de ulanylýar, ýöne beýni şekillendiriş barlaglary beýnimiziň hemmesini diýen ýaly bir günüň dowamynda ulanylýandygymyzy görkezýär.

Adamlar şimpanzelerden emele geldi. (ÝALŇYŞ)

Ewolýusiýany inkär edýänler, adamlaryň şimpanzelerden emele gelmändigini aýdýarlar. Aslynda olar dogry aýdýarlar. Ewolýusiýa teoriýasyna ýalňyş düşünilýändigi sebäpli, adamlar häzirki zaman primatlaryndan gelip çykandyr öýdülýär, biz bolsa şimpanze bilen umumy atamyz "orrorinden" gelýäris. Şonuň üçin biz bu atanyň dürli şahalarydyrys, häzirki zaman şimpanze bilen ýakyndan baglanyşykly bolsak-da, olardan döremedik.

Çaga guşy höwürtgesine goýsaňyz, ejesi ony kabul etmez. (ÝALŇYŞ)

Myş-myşlara görä, höwürtgeden asak düşen çaga guşlara ýa-da ýumurtgalara degseňiz, adam ysy olara siňýändigi sebäpli ejesi olary ret eder. Gowşak ys alys duýgusy bolan guşlar adamyň ysyny tapawutlandyryp bilmeýärler. Çaga guşy ýa-da ýumurtgany höwürtgä salsaňyz, problema bolmaz. Höwürtgäni bozmazlyk möhümdir, görnusde tapawutlylyk duýup gaçyp bilerler.

Ölümden soň saçlar we dyrnaklar ösmegini dowam etdirýärler. (ÝALŇYŞ)

Hawa, jesediň üstündäki saçlar we dyrnaklar uzyn görünýär, ýöne bu olaryň ösýändigini aňlatmaýar. Deri suw ýitirip kiçelip başlansoň, saçlar we dyrnaklar has uzyn görünip başlaýar.

Balyklar 30 sekuntdan soň hemme zady ýatdan çykarýar. (ÝALŇYŞ)

Bu esassyz maglumat dürli oýunlar we filmler bilen giňden ýaýrady, ýöne aslynda balyklaryň ýatkeşligi 3 aýa çenli dowam edip bilýär.

Gurbagalary elleseňiz, eliňize siňir çykýar. (ÝALŇYŞ)

Gurbagalaryň üsti siňir ýaly görünýändigi üçin şeýle myş-myş döräpdir öýdülýär. Emma gurbagalar bigünä. Siňirler haýwanlardan däl-de, diňe adam papilloma wirusyndan (HPV) döräp biler. Käbir gurbagalaryň zäherlidigini hem ýadymyzdan çykarmaly däldiris.

Ýyldyrym şol bir ýere iki gezek urmaýar. (ÝALŇYŞ)

NASA-nyň 2003-nji ýyldaky gözleglerine görä, ýyldyrym şol bir ýere birnäçe gezek urup biler we üçden bir bölegi şahalanyp bir wagtyň özünde birden köp ýere hem urup biler.

Albert Einşteýn matematika sapagyndan gowy bilenokdy. (ÝALŇYŞ)

Einşteýn başlangyç klasda synpynyň iň akylly okuwçysydy. 15 ýaşyna ýetmänkä, diferensial we integral hasaplamalary özleşdiripdi.

Ýerganatlar kör. (ÝALŇYŞ)

Ýerganatlar, çykarýan sesleriň jisimlerden şöhlelenmesi (ekolokasiýa) netijesinde garaňkyda öz ýollaryny tapyp bilýän we şeýdip aw edip bilýän jandarlardyr. Ýöne bu, ýerganatlaryň görüp bilmeýändigini aňlatmaýar. Şertlere baglylykda käwagt görmek ukyplaryny ulanmagy makul bilýärler. Aslynda, käbir görnüşler ses şöhlelenmesini asla ulanmaýarlar. Bu görnüşleriň aýratyn gözleri bar, käbirleri ultramelewşe şöhlesini hem görüp bilýärler