Gün Äleminiň 7-nji planetasy. Günden 19,18 astronomik birlik uzaklykda hereket edip, bir aýlawy 84 ýylda tamamlaýar. Ol Günden 3004 mln. km uzaklaşyp, oňa 2735 mln. km golaýlaşýar. Onuň diametri 51118 km. Ýadrosynyň temperaturasy 7000°S-ä ýetýär. Merkezinde galyňlygy 8500 km-e ýetýän dykyz, doňan gazlardan, doň we gaz şekilli suwdan, ammiakdan we metandan ybarat bolan ikinji gaty we howa öwrülip gidýän üçünji gaty bar diýlip çak edilýär. Uranyň atmosferasy bar. Atmosferasynyň 85%-i - wodorod, 12%-i - geliý, we 3%-i - metan. Bulutlaryň ýokarsynda temperatura -210°S-ä ýetýär. Aýlanýan oky hereket edýän tekizligine 97,9 gradus gyşyk. Şonuň üçin ol ''ýatan'' ýerinde öz okunyň töwereginden 16,2 sagatda aýlanýar. Onuň 17 sany hemrasy bar. Uly hemralarynyň atlary Kaedeliýa, Ofeliýa, Bianka, Kressida, Dezdemona, Džuleta, Porsiýa, Rozalinda, Belinda, Pak, Miranda, Ariel, Umbriel, Titaniýa we Oberon. Emeli hemralarynyň we kosmosdaky teleskopyň kömegi bilen, 2003-nji ýyla çenli Uranyň jemi 22 hemrasy /Aýy/ açyldy. Uranyň daş-töweregini Saturnyňky ýaly halka gurşap alýar.


Hojamuhammet MELÄÝEW

SYRLY ÄLEM.

Aşgabat. Ylym - 2004.