Gerekdir

«Menem» diýen goç ýigide
Bir mynasyp ýar gerekdir.
Arap at, ýowly ýigide
Almaz zülpükar gerekdir.

Ýigit öler ýurt üstünde,
Janyn berip ar üstünde,
Goç ýigitler il üstünde
Namys bilen ar gerekdir.

Bäş gün köňül hoş etmäge,
Saçak ýazyp, nan dökmäge,
Abraý alyp, at etmäge,
Golda bendi-bar gerekdir.

Mekgä baran bolar hajy,
Aýralyk ölümden ajy.
Goç ýigide ar galyjy,
Aşyga didar gerekdir.

Artdyr pelek ahy-zaryň,
Alar elden ygtyýaryň.
Magtymguly, söwer ýaryň
Syýa zülpi tar gerekdir.

Magtymguly Pyragy.

Ýaşymyz

Istär elden çyka döwlet humaýym,
Doga kylyp, döker bolduk ýaşymyz,
Dilegim duş eýle, gözel allahym!
Ersgin boldy, gitdi gyzylbaşymyz.

Hyzyr gezen çölde iller ýaýylsyn,
Ýurt binamyz gaýym bolsun,
gurulsyn,
Çille mest nerlermiz barça aýylsyn
Bir sufrada eda bolsun aşymyz.

Derwüşler köňli
jem bolsun namaza,
Ýigitler ýygylsyn söhbete-saza,
Ilimiz ulaşsyn sowulmaz ýaza,
Togsan dolup,
tamam bolsun gyşymyz.

Türkmenler, baglasak bir ýere bili,
Gurudars Gulzumy, derýaýy-Nili,
Teke, ýomut, gökleň, ýazyr, alili —
Bir döwlete gulluk etsek bäşimiz.

Magtymguly, diýdi janyň dirligne,
Galmalyň biz gyzylbaşyň horlugna,
Rowaç beriň ýomut, gökleň birligne,
Ol Kemalhan Owgan
bolsun başymyz.

Magtymguly Pyragy.

Öňi-ardy bilinmez

Ýomut, gökleň
tagsyp edip özünden,
Çyksa goşun, öňi-ardy bilinmez;
Sygmaý çykdy
deşdi-sähra düzünden,
Ýörän ýoly, gonan ýurdy bilinmez.

Garga salsaň, tugun bile depişer,
Haýbatyndan daglar-daşlar
gapyşar,
Öli turup, dirilere ýapyşar,
Arslany, tilkisi, gurdy bilinmez.

Üç müň naýzabazy
bardyr nökerden,
Tört müň pildary bar,
gala ýykardan,
Teke, salyr ýöriş etse ýokardan,
Öňünde oý-çukur, ýerdi bilinmez.

Ähli iller namys edip gelerler,
Galaň ýykyp,
tagtyň berbat kylarlar,
Dökülerler, galalaryň alalar,
Bu kentleriň üçi, dördi bilinmez.

Magtymguly,
Alynyňdyr bu meýdan,
Ne iş tutar, görüň,
bu Omar, Osman,
At deminden dolar zeminu-asman,
Horasanyň häki-gerdi bilinmez.

Magtymguly Pyragy.

Gökleň

Çöle çykar bolsa meňzär
Keýige, gulana gökleň;
Tagsyp edip söweş etse,
Döner aç arslana gökleň.

Ilinu-ýurdun byrakmaz,
Bela bakmaz, närse ýokmaz,
Alladan emirdir, çykmaz
Bu sözüm ýalana gökleň.

Ylham etdi möwlam maňa,
Nazar düşdi senden ýaňa,
Ýok bolar kast eden saňa,
Gaýdyp dol Gürgene, gökleň.

Sözüm agzyma hak salar,
Bir nepes aýdanym bolar,
Ýamanlyk eýleýen geler
Nurbat diýp, amana, gökleň.

Hyruç eýläp tursa gowur,
Permana geler Nişabur,
Öwrüler bu döwran-döwür
Ähli musulmana gökleň.

Haraba dönüp Horasan,
At aýagna galar ýegsan,
Kese Arkaç, Mazanderan,
Gelerler permana, gökleň.

Ýoluň açyk gün nury dek,
Güýji artar Rum zory dek
Aslyşar sen aç böri dek,
Yşk edip meýdana, gökleň.

Zor biýr mertleriň söweşe,
Döwletiň öňünden daşa,
Gylyç urup gyzylbaşa, –
Dolar sen Gürgene, gökleň.

Islär men döwletiň artyp,
Hak iş üçin ýörip, ýortup,
Pyragy diýr, goşun tartyp,
Dolar sen Gürgene, gökleň.

Magtymguly Pyragy.

Reýgan eýledi

Gaýgy-gamda eziz ömrüm solduryp,
Şum pelek azabym reýgan eýledi;
Ýazan kitaplarym sile aldyryp,
Gözlerim yzynda girýan eýledi.

Gapyllykda duşman aldy daşymyz,
Dargatdy her ýana deňi-duşumyz,
Bäş ýylda bir kitap eden işimiz,
Gyzylbaşlar alyp, weýran eýledi.

Bir niçämiz goly bagly gul bolup,
Niçeler yzynda sargaryp-solup,
Kimi berip, onuň bahasyn alyp.
Her kime bir belli baha eýledi.

Şum pelek birehim, maňa bildirdi,
Aglamakdan gül ýüzlerim soldurdy.
Golýazma kitabym sile aldyrdy,
Duşmanymy jeýhun derýa eýledi...

Niçeler dünýäde boldy bir kişi,
Niçäniň agzyny doldurmaz aşy,
Niçäniň matamdan gutulmaz başy,
Gije-gündiz «waleýleta!» eýledi.

Köýdürer şum pelek jebri-jepasy
Ýalandyr, ynanmaň, ähdi-wepasy,
Magtymguly, ýok bu sözüň hatasy,
Pelek elip kaddym duta eýledi.

Magtymguly Pyragy.

Pukaraýam

Watanymda han idim,
Hanlara perman idim,
Dertlere derman idim,
Misgine dükan idim,
Jansyzlara jan idim,
Neýleý, indi biçäreýem.

Gözsüzleriň gözi idim,
Lallaryň men sözi idim,
Il-günümniň ýüzi idim,
Söwer magşuk näzi idim,
Hatamy Taý özi idim,
Neýleý, indi pukaraýam.

Erem içre reýhan idim,
Watanga zerefşan idim,
Mert ýigitde keman idim,
Dag başynda duman idim,
Pyragy diýr, aman idim,
Indi weýran bir saraýam.

Magtymguly Pyragy.

Türkmen binasy

Gurdugym aslynda bilgil,
bu zeminiň myhydyr,
Erer ol erkin mydam,
budur türkmen binasy.

Terki dünýä eýleýir,
gelse rakyp gaşyna,
Bil, polatdan bina bolgan,
budur türkmen galasy.

Süleýman, Rüstem Zal,
Jemşit oňa bolmuş geda,
Günde ýüz müň salsa leşger,
degmez şanyň belasy.

Daglar ondan alar taglym,
leşgerleri sap-sap durar.
Her salanda zülpükary,
artar ýigidiň höwesi.

Teke, ýomut, ýazyr gökleň,
Ahal ili bir bolup,
Kylsa bir jaýga ýöriş,
açylar gül lälesi.

Külli gyzylbaş baryny
atdy dag arkasyna,
Gije-saba ýatmaýyr,
geler olarnyň nalasy.

Her gadam ursa saýýat,
bolmaýyr ol duşugär,
Bendi kylyp ala bilmez,
düşmez türkmen balasy.

Aryflary dem-dem geler,
toýy bardyr her zaman,
Merdi-merdan sözlüdir ol,
ýokdur köňül gilesi.

Aýdadyr Magtymguly,
ýokdur köňülde hilesi,
Hak sylaýyp kylmyş nazar,
bardyr onuň saýasy.

Magtymguly Pyragy.

@Türkmen ogly dälmi siz?

Hawa

Türkmeniň

Jeýhun bile bahry-Hazar arasy,
Çöl üstünden öser ýeli türkmeniň,
Gül gunçasy, gara gözüm garasy,
Gara dagdan iner sili türkmeniň.

Hak sylamyş, bardyr onuň saýasy,
Çyrpynşar çölünde neri, maýasy,
Reňbe-reň gül açar ýaşyl ýaýlasy,
Gark bolmuş reýhana
çöli türkmeniň.

Al-ýaşyl bürenip çykar perisi,
Kükeýip bark urar anbaryň ysy,
Beg, töre, aksakal, ýurduň eýesi.
Küren tutar gözel ili türkmeniň.

Ol merdiň ogludyr, mertdir pederi,
Görogly gardaşy, serhoşdyr seri,
Dagda, düzde kowsa saýýatlar, diri
Ala bilmez, ýolbars ogly turkmeniň.

Köňüller, ýürekler bir bolup başlar,
Tartsa ýygyn, erär topraklar-daşlar,
Bir suprada taýýar kylynsa aşlar,
Göteriler ol ykbaly türkmeniň.

Köňül howalanar, ata çykanda,
Daglar lagla döner, gyýa bakanda,
Bal getirer, joşup derýa akanda,
Bent tutdurmaz gelse
sili türkmeniň.

Gapyl galmaz,
döwüş güni har bolmaz,
Gargyşa, nazara griftar bolmaz,
Bilbilden aýrylyp, solup saralmaz,
Daýym anbar saçar güli türkmeniň.

Tireler gardaşdyr, urug ýarydyr,
Ykballar ters gelmez
— hakyň nurudyr,
Mertler ata çyksa söweş sarydyr,
Ýow üstüne ýörer ýoly türkmeniň.

Serhoş bolup çykar, jiger daglanmaz,
Daşlary syndyrar, ýoly baglanmaz,
Gözi gaýra düşmez, köňül eglenmez,
Magtymguly, sözlär tili türkmeniň.

Magtymguly Pyragy.

Depe nedir, düz nedir

Ýaşy ýeten arap atyň şanynda
Mälim bolmaz,
depe nedir, düz nedir;
Ýüňi ýeten goç ýigidiň ýanynda
Altmyş nedir,
ýetmiş nedir, ýüz nedir...

Namart ogly gorky
çeker meýdandan,
Agaç adam bolup
görner her ýandan,
Muhannesler howply
ýerde duşmandan
Seçe bilmez,
duman nedir, toz nedir.

Sypa bolup, müner atyn bilmeýen,
Aryf bolup, öz yzzatyn bilmeýen,
Söhbet içre söz lezzetin bilmeýen
Aňa bilmez,
söhbet nedir, saz nedir.

Garga ýiter boz balaman jeňinde,
Görne bilmez ol meýdanyň deňinde,
Aç garçygaý algyr laçyn öňünde,
Müň ýygylsyn,
ördek nedir, gaz nedir.

Magtymguly, söz joş etgin diliňden,
Muhannese ýol bermegil ýeläňden,
Bu hünärler geler, gelmez eliňden,
Dilden gelen bu jürýetli söz nedir.

Magtymguly Pyragy.

Meýdan ýoluksa

Bedew ölse, meýdan
galar armanly,
Hak yşkyna at sal,
meýdan ýoluksa;
Ýigit ölse, heňgam
galar döwranly,
Wagtyňy hoş geçir,
döwran ýoluksa.

Ýigit bardyr, sözün
tapmaz süýrüder,
Ýigit bardyr,
demi daşlar erider,
Jaý ýerinde gaýra
galsa, garrydar,
Goç ýigidiň aty
çaman ýoluksa.

Işi dürüst gelmez
köňül çenine,
Dodagyn dişleýip,
«ah» diýr zenine,
Ýylan zähri bolup,
ýaýlar tenine,
Ýigit garryr, aýal
ýaman ýoluksa.

Ýüz namart ýerini
tutmaz bir merdiň,
Mert çeker täsibin,
iliň ýuwurdyň,
Bitiren işini
görüň namardyň,
Jeňdir diýip gaçar,
duman ýoluksa.

Magtymguly, öwüt
bergil söz bile,
Eşiden deň bolmaz
gören göz bile,
Mert çykar myhmana
güler ýüz bile,
Namart özün gizlär,
myhman ýoluksa.

Magtymguly Pyragy.

Eýlär

Akyl olsaň ýagşylara hemdem bol,
Akmak özün nadan bile ýar eýlär.
Hak aşyklar näzli ýaryň jemalyn
Bir görsem diýip,
gije-gündiz zar eýlär.

Syrdaş bolsa,
syrym aýdardym merde,
Kerwen ýata bilmez gorkuly ýerde,
Uly namyslarda, ýaramaz derde,
Namart öýde sähel işi ar eýlär.

Namart gussasyndan
galyp men derde
Köňlüm aram tapmaz
bir pinhan ýerde,
Maly köp diýip,
myhman bolma namarda,
Jomart her çent pakyr
bolsa, bar eýlär.

Namart öz öýünde merde söz aýdar,
Kär eýlemez hakyň tanapyn dartar.
Goç ýigit mal tapsa, hümmeti artar,
Namart peýda tapsa,
köňül dar eýlär.

Magtymguly, imdi özüňni gözle,
Ýagşyny taryplap, ýamany düzle;
Az iýip, az uklap, ýene az sözle:
Köp söz ahyr il içinde har eýlär.

Magtymguly Pyragy.

Görüň

Her ýigidiň aslyn bileý diýseňiz,
Märekede otur-turuşyn görüň.
Birew bilen aşna bolaý diýseňiz,
Ozal ykrarynda duruşyn görüň.

Uzak, ýakyn ýola barar bolsaňyz,
Merdanlyk gylyjyn çalar bolsaňyz,
Bir bedewni saýlap alar bolsaňyz,
Synasyn, sagrysyn, gerişin görüň.

Bir pul düşse bir üflisiň goluna,
Göwsün açyp gezer gyşyň ýeline,
Hyrydar bolsaňyz gyza, geline,
Edebin, erkanyn, oturşyn görüň.

Goç ýigidiň at-ýaragy şaý bolsa,
Ýetişer, her ýerde haýda-haý bolsa.
Özi Hatam bolup, ýene baý bolsa,
Çar tarapdan myhman
gelişin görüň.

Bir niçäni kyldyň maly-bisýary,
Bir niçäni kyldyň bir puluň zary.
Ýagşy-ýaman hemme adamyň bary
Nobat bilen ötüp baryşyn görüň.

Taňry bizar, biliň, zekatsyz baýdan,
Siz hem gaçyň,
zynhar ol gelen jaýdan,
Merde bir iş düşse görer hudaýdan,
Namardyň hemradan görüşin görüň.

Namart ýörer mydam ölümden gaçyp,
Öýüne gelende, zährini saçyp,
Mert ýigit myhmana göwsüni açyp,
Namardyň meýdana baryşyn görüň.

Zalymlar unudar zikri-allany,
Arzan alyp, gymmat satar gallany,
Süýthor naýynsaplar halal tyllaňy
Haram peýdasyna berişin görüň.

Şeýtan-melgun hergiz
tagat etdirmez,
Haramdan gaýtarmaz,
halal iýdirmez,
Roza tutdurmaz, namaz uýdurmaz,
Lagnaty şeýtanyň talyşyn görüň.

Goç ýigidiň işi söhbet-saz bolar,
Köňli gyş bolmaýan,
daýym ýaz bolar,
Ýagşynyň köňlünde kine az bolar,
Ýamanyň günde bir uruşyn görüň.

Gadyrdan gardaşdan uzak daş bolup,
Gadyrsyz ýat bilen garyndaş bolup,
Magtymguly, näsazlara duş bolup,
Hojanyň, seýidiň ýörişin görüň.

Magtymguly Pyragy.

Aňlamaz

Bedasyla beglik ýetse bir günde,
Alar awun, salar guşun aňlamaz,
Ýarlygy ýörigen nurbatsyz begler
Pukaranyň gözde ýaşyn aňlamaz.

Belet başlar dogry ýoly çen bile,
Akyl adam söz başlamaz
«men» bile,
Namart otyr, geňeş eýlär zen bile,
Goç ýigitler zen geňeşin aňlamaz.

Mertden dileg etseň,
aýdar: «hup bolar!»
Bir bagşaşdan ýetmiş bela
dep bolar.
Muhannes geňeşi çölde köp bolar,
Duşman görse, tutar işin aňlamaz.

Hak ýoluna her kim
haýr-yhsan kylar,
Kyýamat gün bir ýerine on geler.
Namart duşman görse,
gussadan öler,
Goç ýigitler tördün, bäşin aňlamaz.

Magtymguly, beg
ýanynda til başlar,
Gylyjy-gaýraty bolan il başlar,
Mertden bolan ýygyn
görse, ýol başlar,
Namart ogly deňin-duşun aňlamaz.

Magtymguly Pyragy.

Gerekdir

Mert oldur ki, bolsa
köňli rehimli,
Göwresi giň gerek, özi pähimli,
Giň ýerde garga deý
bolsun wehimli,
Ýerinde hünäri, işi gerekdir.

Gaplaň kimin arlap
girse meýdana,
Tilki kimin bazy berse her ýana,
Duranda gaýa dek durup merdana,
Alar ýerden at
salyşy gerekdir.

Ýigidiň hyýaly bolsa serinde,
Çykar bir gün,
çöküp galmaz garynda,
Hile hem bir batyrlykdyr ýerinde,
Ony başarmaga kişi gerekdir.

At gerek gaçarga, kowsa ýeterge,
Ýowny gorkudarga, tirik tutarga,
Meýdanda sangysyz köp iş bitirge,
Ýigrimi-otuzly ýaşy gerekdir.

Bürgüt guş dek ganat
kakyp dügülden,
Muhannesler geçer jandan, oguldan,
Gurt dek girip,
goýun kimin dagyldan,
Är ýigidiň mert ýoldaşy gerekdir.

Magtymguly, goç ýigitler çapylyp,
Gök damardan gyrmyz
ganlar sepilip,
At salanda, doňuz kimin topulyp,
Aýy kimin asylyşy gerekdir.

Magtymguly Pyragy.

Baş üstüne

Namart kimdir, biler bolsaň,
Ne diýseň, diýr: «Baş üstüne!»
Ezmaýyşyn kylar bolsaň,
Hiç tapylmaz iş üstünde.

Murtun towlap, her ýan tartar,
Haýbaty peleňden artar,
Gök dek gürläp, damak ýyrtar
Taýýar bolan aş üstünde.

Aş üstünde it dek arlar,
Ýersiz ýere har dek harlar,
Her tilki bir şir dek gürlär
Murdar ölen läş üstünde.

Çöl ýerde göwre galdyrma,
Ol-da hoşdur, syr bildirme,
Lap edip, dahan doldurma,
Jeň nan degil diş üstünde.

Diýseler: «Atlan-ha, atlan!»
Mert ýigit — ot çeýnär syrtlan.
Ýow güni gaýrata gatlan,
Lagnat goýma riş üstünde.

Ynsabyn elden byrakmaz,
Akyl adamlykdan çykmaz.
Bu sözüm haýwana ýokmaz,
Adam saklar güwş üstünde.

Magtymguly, söweş bolar,
Ýigidiň syry paş bolar,
Ýa başyn biýr, ýa baş alar
Goç ýigit ýoldaş üstünde.

Magtymguly Pyragy.

Gerek

At gazanar goç ýigidiň
Owal bedew aty gerek;
Gelene garşy çykmaga
Ýagşy muhapbeti gerek.

Mert gerek jepa çekmäge,
At gerek dere sökmäge,
Supra ýaýyp, nan dökmäge,
Köňlüniň hümmeti gerek.

El götergil ham hyýaldan,
Saňa yssy ýokdur maldan,
Rozugär geçse halaldan,
Aryflar söhbeti gerek.

Ýöriseň gulluk kylmaga,
Pygamber ýolun bilmäge,
Derwüşler köňlün almaga
Elinde döwleti gerek.

Magtymguly, bir gedaýdyr,
Barçany saklan hudaýdyr,
Eger misgin, eger baýdyr, —
Gelene hyzmaty gerek.

Magtymguly Pyragy.

Oglum — Azadym

Azady:
— Paş eýle syryňny, saklama pinhan,
Emma ki sözümden çykmagyl, oglum!
Günde ýüz köý geler, geçer bu başa,
Agyrtma, sözümi ýykmagyl, oglum.

Magtymguly:
— Utanardym, syrym paş eýlemezdim,
Paş ederin, habar alsaň, Azadym!
Ýüz köý geler, geçer her gün bu başa,
Köňül istär, sapar kylsak, Azadym.

— Jepa urma özüň, goýma watany,
Arzuwlama hany, begi, soltany.
Besdir bize ol taňrynyň bereni,
Azdyrma köňlüňni, gitmegil, oglum.

— Gidenmiz ýok alty bile, bäş bile,
Seýran etsek niçe deňi-duş bile,
Meger, gitsek, halkyň köňli hoş bola,
Köňül galkar, karar etmez, Azadym.

— Bilgeşleýin özüň nirä atar sen?
Niçik işdir, muny beýle tutar sen?
Diýgil ahyr: kimiň bile gider sen?
Dem tartyp, her ýana
bakmagyl, oglum.

— Jylawdary bolam Ýazyrhan piriň,
Köňül guşy perwaz urar pakyryň...
Bu gün niçe gündür, aglaşar iliň,
Şat eýle köňlümi, goýber, Azadym.

— Werzişiň ýok, ýaş sen,
gidebilmer sen,
Şöwür bar, şowhun bar,
çydabilmer sen,
Her işe baş goşup, edebilmer sen,
Gitmeklik ýagdaýyn etmegil, oglum.

— Kişi sözlemeýen, syry paş olmaz,
Ýagşydan, ýamandan aňlan ýaş olmaz,
Şu gez ibermesin, köňlüm hoş olmaz,
Raýymyz gaýtarma, goýber, Azadym.

— Bizi beýle niçik terk edesiň bar?
Bu ýol beýhudadyr, sen gidesiň bar,
Gel gitmegil, oglum, çoh terhosym bar,
Gaýgy-harajata batmagyl, oglum.

— Kalbyma giripdir gitmek höwesi,
Ýene bizden bolar halkyň tamasy,
Köňlüm narow etme, kylma terhosy,
Bir sapar işidir, goýber, Azadym.

— Azady diýr, bile sapa süreli,
Eýsem ibereli, synap göreli,
«Ämin» diý, tur, oglum, pata bereli,
Bir taňry ýar olsun saňa, git, oglum!

— Magtymguly aýdar,
galmyşam çohdan
Köňül talwas urar, gezer yrakdan,
Her ýerde saglygym iste ol hakdan,
Doga kylyp, haka ýalbar, Azadym!

Neýläýin

Köňlüm istär,
gezsem dünýä-älemi,
Ganatym ýok,
uça bilmen, neýläýin!
Okyr men, görer
men barça kelamy,
Manysyny saça bilmen,
neýläýin!

Köpler onda guwwas
bolup ýüzerler,
Maňa zahyr, halkdan
pinhan gezerler,
Gül badada gülgün
şerap ezerler,
El uzadyp, içe bilmen,
neýläýin!

Öý daşyndan şerap
ysyn noş kyldym,
Gitdi aklym, özüm
bilmeý, joş kyldym,
Meý mest boldum, dersiz
gapa duş geldim
Rugsat bolmaý, aça bilmen,
neýläýin!

Ýitdi ýolum, dag
kaýsydyr, düz kaýsy,
Aňmaz köňlüm, magny
kaýsy, söz kaýsy;
Pähm eýlemez, ýol
kaýsydyr, yz kaýsy,
Umyt üzüp, gaça bilmen,
neýläýin!

Magtymguly, bu
dünýäniň namysyn,
Ýygyp-düýrüp, ýele
berdim hamysyn!
Pikir derýasyna
aklyň gämisin
Batyrmyşam, çyka bilmen,
neýläýin!

Magtymguly Pyragy.

Bilmezmiň

Galam alyp, namany
gönderdigim bilmezmiň?
Efsun urup, hüthütni
inderdigim bilmezmiň?
Arş üstüne galdyryp,
mündürdigim bilmezmiň?
Tört gije, üç gün aglap,
diňdirdigim bilmezmiň?
Eşek münüp, Isa dek
ýeldirdigim bilmezmiň?


Mejnun kibi sährada
aglaý-aglaý gezdigim,
Gözüm ýaşyn merjen deý
düzüm-düzüm düzdügim,
Warka kimin Gülşadan
ölüp, umyt üzdügim
Joşgun berip yşk odun,
gaýnap-gaýnap gyzdygym,
Şibli kibi bir dagy
ýandyrdygym bilmezmiň?


Hüthüt kimin Pereňden
Çyn-Maçyn diýp bardygym,
Bag içinde Bylkysyň
saçyn açyp gördügim,
Süleýmanyň tagtyndan
sözläp, habar berdigim,
Guş gonsun diýp başymga,
bilbil heňin gurdugym,
Çarşenbe gün çaş wagty
gondurdygym bilmezmiň?


Surahnyň arkasynda
Mejnun gurdy jadyny,
Bismilla diýp başlady,
çagyrdy ustadyny,
Hakdan gaýry bir kimse
eşitmedi dadyny,
Kyrk aşyk nagra çekip,
şugla urdy oduny,
Göz ýaşymdan suw alyp,
söndürdigim bilmezmiň?


Şirwan hanyň söwdasy
ne ajaýyp söwdadyr!
Gyldan bir ýan agdyrsa,
kyýamat gün ryswadyr,
Ýüz ýigrimi sap gurlup,
her sapda bir gowgadyr,
Aşyklygyň joşguny akmaz
uýgun derýadyr,
Bir jurgadan kyrk aşyk
gandyrdygym bilmezmiň?


Ýetilmemiş şunkarym,
gamyş ganat-ak türpek,
Dünýä meni taýdyrdy,
bir ýanym etdi urpak,
Jany jiger köýüban, tartar,
gan goýmaz torpak,
Her tikenden ýüz gunça,
her kyrk gülden bir ýarpak,
Dagy-daşy eleýip,
öndürdigim bilmezmiň?


Magtymguly, sözleýir,
dokuz pelek Zöhresi,
Ýedi ýyldyz gardaşy,
Aýyň, Günüň parasy,
Nury-didäm ýagtysy,
ak gözümiň garasy,
Aby-zemzem çeşmesi,
Sapa, Merwe arasy;
Süleýman dek ähdimni
syndyrdygym bilmezmiň?
Magtymguly Pyragy.

Islärin

Kerem etseň, kadyr alla,
Dünýälikde at islärin.
Talygym ukuda galmyş,
Bir açylgan bagt islärin.

Ýoksullyk bir ýaman ýoldur,
Pakyr menem, golum galdyr,
Halal ryzk, bir kesp bildir,
Kimýa atly ot islärin.

Ýalan dünýäde ýörmäge,
Döwlet ber, aşret sürmäge,
Ömür ekläp, gün görmäge,
Segsen ýyl pursat islärin.

Pyragy, yşka ugraşdym,
Derýa girdim, möwje düşdüm,
Hor galmasyn puştdan-puşdum
Berkarar döwlet islärin.

Magtymguly Pyragy.

Joşa düşüp sen

Gel, köňül, gözlegil älem-jahany,
Näden üçin beýle joşa düşüp sen?
Älemde bir sen dek ýokmy dahanly!
Syryň destan eýläp, paşa düşüp sen.

Seniň kimin ýokmy?
– diýip, – dünýäde
Sökseler, neýlär sen, sen namyrada!
Şeýle güýçlendimi yşkyň zyýada?
Hetdiň bilmeý, aşa-aşa düşüp sen!

Gadam goýsaň sähralara, çöllere,
Köňül gaýnap, söz joş eder tillere,
Iller saňa haýran, sen hem – illere,
Ýa aklyň aldyryp, çaşa düşüp sen!

Baka ýokdur söhbediňe, sazyňa,
Ygtybar ýok, gyş günüňe, ýazyňa,
Sen bu derdi ýowutmazdyň özüňe,
Owwaly gerek däl nişe düşüp sen.

Magtymguly, hemme
ýola baş urduň,
Çohlar bilen gezdiň,
oturdyň, turduň,
Ýalançydan ne hezl
etdiň, ne gördüň?
Imdi gör: otuz tört ýaşa düşüp sen.

Magtymguly Pyragy.

,,Бирехим овгандыр,дини ысламдыр,олермин-йитермин гитмегил Оглум" диййан сетирлери болмалыды? Я башга гошгыдамыка. Магтымгулы Овганыстана агасыны гозлемане гитмекчи боланда айдышык гошгы?

Bu setirleriň haýsy goşgysynda bardygyna bilemok, goşgyň adyny aýtsaň gözläp şu ýere çykaryp bererdim.