Sülçi Soltanow ýene gaharlandy:

—Sen aýt onda! Kakaň näme üçin daňyň öň ýanynda eli ýarty kerpiçli seň äpişgäňi garawullady? Aýt.

Gyz ýuwaş gepledi. Ýöne gaharly nazaryny sülçiniň nazaryndan geçiräýjek boldy:

—O zatlary siz anyklaň. Siz sülçi ahyry!

—Sülçi bolamda näme!—diýip, sülçi Soltanow bu işden hiç bir uç tapyp bilmeýänine jany ýanyp gygyrdy.—Sülçi näme Hudaýmy ähli zady biler ýaly!

—Sesiňize bat bermäň!—diýip, gyz ýene pessaý gepledi.—Bu ýeri siziň iş ýeriňiz däl. Siziň işiňizi oňarmaýanyňyz üçin, bu ýerde hiç kim günäkär däl!

Jemiläniň bu sözleri sülçi Soltanowyň içine ot bolup ýapyşdy. Gahary geldi. Ýöne çagasy ýaly gyz maşgala: «Sesiňize bat bermäň» diýip, onuň edepsizlik edýänini ýüzüne aýdyp durka ýene gygyrybermäge ejap etdi. Beýnisinde: «Menmi işini oňarmaýan! Menmi işini oňarmaýan! Entek gözüňize görkezerin işimi neneň oňarýanymy!» diýen sözler at çapdy. Özi welin, sesini çykarman, gyza seretdi durdy.

Soň ol ýene maşyn ýoluna ugrady. Jemile-de onuň yzyna düşdi. Sülçi Soltanowyň saklan maşynyna gyz hem özüni atdy.

—Sen nirä? Düş!—diýip, sülçi Soltanow oňa azm urdy. Ony çekip, maşyndan düşürmäge synanyşdy.

—Düşjek-gä. Ejem-kakamyň ýanyna menem salarsyňyz—diýip, jogap berdi-de, gyz ýerinden gozganmadam.

—Ejeň-kakaň ýany bolmaz, düş!—diýip, sülçi Soltanow gyzyň goşaryndan tutup, ony ýene düşürmekçi boldy.

Sülçi Soltanow gyzy çekse-de çekdi welin, çekenine puşmanam etdi. Ol näçe güýç bilen çekse-de, gyzy ýerinden gozgamadam. Gyz misli oturgyja çüýlenen agaç ýalydy. «Be, kiçijigem welin, daýawjadygyny!» diýip, sülçi Soltanow pikir öwürdi. «Hany göreli seň daýawlygyňy!» Şundan soň ol gyza iki elini uzadyp, ony bütin göwresi bilen gujaklap düşürmekçi boldy. Gyzyň çepiksije, kiçijik göwresiniň daşyndan elleri bilen halka gurady. Şeýdip, ony ýene çekdi. Hamala gyzyň ýerinde orta boýly, agajet, ýaşajyk gyz däl-de, bir pilsypat erkek kişi oturan ýalydy. Güýç berenokdy. Sülçi Soltanow bu bolýan ahwalata aňk bolup, gözlerini elek-çelek edip, gyzyň ýüzüne bakdy. Onýança gyz onuň döşünden bir eli bilen itip goýberdi:

—Aýryň eliňizi! Besdir, sylagyňyz ýetdi! Indi sylaman!

Gyzyň eli sülçi Soltanowyň döşüne gaty taýak bolup degdi. Ol nähili yza çekilip, ondan örküni üzeninem duýman galdy. Bolýan zatlara pikiri bulaşyp, näme diýjeginem bilmedi. Sesini çykarman, sürüjiniň ýanyna geçip oturdy.

Maşyn biraz ýol geçensoň, sülçi Soltanow yzyna gaňrylyp, gyza ýüzlendi:

—Men günäkäri tapdym. Ol ýigitleň baryny sen öldüripsiň!..

Gyz bu gezek özüni aklajagam bolmady. Dawa-da tutmady. «Içiň ýansyn» diýen ýaly, gaty arkaýyn gepledi:

—Hawa, men öldürdim şolary... Ýöne meniň nädip öldürenimi welin siz subut etmeli bolarsyňyz.

—Subut ederin!—diýip, gyza pert jogap berse-de, sülçi Soltanow halys kelebiň ujuny ýitirdi. Nädip bu işi tamamlajagyny bilmedi.

—Ine gyzyňyzam getirdim—diýip, ol barşyna, Jemiläni ýerzemine, onuň ejesidir kakasynyň oturan ýerine eltdi. —Seniň gyzyň hemme zat etmäge-de ukuby bar—diýip, sülçi Soltanow Dawut aga ýüzlendi.—Ol şeýle kiçijigem bolsa, diýseň daýawja eken. Belki, karate gatnaşýandyr... Hä, Dawut aga?

—Heý, hiç ýerik çykman, öýde oturan gyzam karate gatnaşarmy?—diýip, gyzynyň ýene bu ýere getirilmegine ör-gökden gelen Dawut aga sülçi Soltanowyň pikirlerini bölüp, gözlerini tegeledi.

—Goý, goý, men indi size jinnek ýalam ynanamok—diýip, sülçi Soltanow kelebiň ujuny ýitirenine gahary gelip, Dawut aganyň üstüne gygyrdy.—Sen gyzyňy-ha satýaň. Puljagazyny alaňsoňam, giýewiňi gyzyň bilen bileje bogup öldürýäň!

—Bu zatlary sen maňa öň aýtdyň, menem saňa jogabyny beripdim—diýip, Dawut aga göwnüçökgün halda aýtdy-da, özüni krowatyna goýberdi.

Şol wagt sülçi Soltanowa naçalnigiň ýanyna gaty tiz barmalydygyny habar berdiler.

—Akylyňyza aýlanýançaňyz oturyberiň!—diýip, Dawut aga daga aýtdy-da, sülçi Garaş Soltanow çykyp gitdi.

Naçalnik Sähet Penaýew ony agras garşylady:

—Gidişiň gidiş boldy-la, Soltanow! Başga-da iş kän-ä!

Sülçi Soltanow özüni oturgyja goýberdi. Çaga ýaly boýnuny burup gepledi:

—Şü Dawudowanyň işini menden alsana, başlyk! Hol, ilerki dagy arkam bilen süýşürmeli bolsa süýşüreýin. Ýöne bu işi al menden. Men beýle uçsuz işe heniz duşup görmändim.

—«Al» sözüňi goý!—diýip, Sähet Penaýew gaharlandy.—Senden alyp, men ony kime bereýin! Ýa jebir çekenleň hossarlarynyň ýokaryk arz edip, üstümize adam ibererine garaşýaňmy? Ýokarky instansiýalardan biri gelip, barlap ugrasa, biz hiç zat oňarmaýan bolup galmarysmy?

Sülçi Soltanow bialaç halda ellerini serdi. Başyny ýaýkady:

—Nä alaç etjegimi bilýän däldirin!

—Be... seniň şeýdip, ýaýdanan halatyňy ilkinji gezek görýän—diýip, Sähet Penaýew sülçi Soltanowyň ýanyna gelip oturdy. —Sen her näme-de bolsa, Dawudowaly işiňi basym suda geçir-de gutar. Başga uly iş bar. Bir uly işgäri öldüripdirler.

—Dawudowanyň işini men neneň gutaraýyn? Men heniz onuň ujuny tapamog-a!

—Be, nätdiň-aý, Soltanow! —diýip, Sähet Penaýew janynyň ýangynjyna ýerinden turup, iki ýana gezmeledi.—Uç tapman, şu çaka çenli sen näme işlediň onda?

—Boş-a gezmedim—diýip, sülçi Soltanow uludan dem aldy.—Ýöne bitiren işimem ýok... Bu günem olaryň üçüsinem getirip gabadym... Bütin maşgalany...

—Indi näme etsem diýýäň?

Sülçi Soltanow bu sowala bir bada jogap berip bilmedi. Sebäbi indi näme etmelidigini onuň özem bilenokdy.

Birhaýuk dymyp oturansoň, sülçi Garaş Soltanow ýene uludan dem aldy:

—Näme etjegimi özümem bilemok... Ýa ol gyza özümem öýlenip görmelimi-nämemi... Kakas-a rugsadam berýä...

Dogrusy, Garaş Soltanow bu sözleri agzynyň ugruna diýip goýberdi. Ýürekden diýmändi. Şeýle-de bolsa, başlygy onuň çynydyr öýtdi. Ör-gökden geldi:

—Seniň aýalyň, çagalaryň bar ahyry, Garaş!

Sülçi Soltanow ýene dymdy. Özem uzak dymdy. Çilim otlandy. Tä şol çilimini çekip bolýança, sesini çykarmady. Içinden pikir öwürdi. «Dogrudanam, oňa öýlenip göräýsem, nähili borka?» diýip oýlandy.

Soňam içki pikirini daşyna çykardy:

—Sähet Penaýewiç diýýän-ä, men ol gyza iň bolman, ýalandan bir öýlenmeli bormukam diýýän. Jenaýatkäri tutmak üçin ile göz eden bolmaly...

—Şeýdeňde, tutaryn öýdýäňmi?—diýip, Sähet Penaýew sorady.

—Aý, synanyşyp gördügimiz bor-da. Bolsa, bolany. Bolmasa-da, soňuny soň görübiýris. Sizem maňa kömek ediň, Sähet Penaýewiç. Toýuň çykdajysyny bölüm üstüne alsyn. Gorag üçinem öýüň daşynda durmaga bäş-on sany işgär beriň.

—Çykdajyny öýlenjek adamyň özi çeksin! —diýip, Sähet Penaýewiç ýylgyrdy.—Gör-ä muny, hem toýuny tutmaly, hem daşyny goramaly. Gaýtam, gorag hakynam özüň töle!

Sähet Penaýew ýylgyrsa-da, sülçi Soltanowyň ýadyna gülki düşenokdy. Ol diýseň gussalydy. Bu işi başyndan sowup bilse razydy. Ony boýun alanyna puşman edip, aňyrsyna çykyp bilmedi.

—Jenaýatkäri tapmagyň hatyrasyna her zada baş urup görübermeli bor—diýip, sülçi Soltanow özbaşyna gepledi.—Bir zada göz ýetirmän, ýaş hem owadan gyzy gazamata iberip goýberip bolmaz-a.

—Sen öýlenmek gürrüňiňi çynyň bilen aýdýaňmy?—diýip, Sähet Penaýew sülçi Soltanowa ýüzlendi.

—Siz maňa henizem ynanaňzokmy, Sähet Penaýewiç?—diýip, sülçi Soltanow geň galyp gepledi. —Işiň bähbidi üçin şeýtmek gerekmikä diýýän! Ýöne siz arkaýyn boluň. Men hamala ol gyza öýlenýän kişi bolan bolaryn. Hakykatda welin, men oňa öýlenmen! Ol meniň çagam ýaly ahyry!.. Ýöne hakykaty diňe ikimiz bileli. Galanlar bilmesin. Birem goh etmez ýaly, aýalyma aýdaýyn...

—Eger sen şeýtmek netije berer öýtseň-ä...—Sähet Penaýew sözüniň soňuny aýtman dymdy.—Ikinji gezek öýlenýän diýip, ýokaryk ýazanlaram-a bolar!

—Näme etseler, edibersinler—diýip, sülçi Soltanow elini silkdi. —Şu işden dynsam bolýa. Bizar boldum men mundan... Hemmelere aýdyň, Sähet Penaýewiç, «Aýaly bilen aýrylyşypdyr, öýlenýä» diýiň. «Goý, hemmeler eşitsin! Men ýaşula-da aýtjak. Goý, ähli goňşularyny-da çagyrsyn! Şonda hakyky jenaýatkärem eşider!

—Bolýa-da—diýip, Sähet Penaýew sülçi Soltanow bilen razylaşdy.—Ýöne toýy tizleşdireweri. Başga-da iş kän!

—Ertiriň özünde başlarys!—diýip, sülçi Soltanow bir yş tapanyna begenip, süňňüeňillik bilen ýerinden galdy-da, çykyp gitdi.

Sülçi Soltanowyň birden ökjesiniň ýeňläbermesi Sähet Penaýewiň göwnüne garalyk getirmänem durmady. «Şu deýýus ýalandan öýlenýän» diýip, çyna tutubermese-de biri» diýip, ol içini gepletdi. «Ýaşajyk gyz görse, bulardan herki zat çykar».

Her zadam bolsa, häzirlikçe Sähet Penaýew özüniň bu pikirini sülçi Soltanowa aýtmagy makul görmedi. «Wagty gelende, görübiýris» diýip içini gepletdi.