HOŞBOÝ YSLAR (AROMATLAR)
Ys duýgusy hiç hili kömekçi geçiriji mehanizmine mätäçlik duýmazdan
we beýni tarapyndan gözegçilik edilmezden gösgöni borçly ulgama (limbik ulgam) barýan ýeketäk duýgudyr. Limbiki ulgamy, ýürek
uruşlary, gan basyşy, dem alyp berme, ýatkeşlik, stres derejesi we gormon
deňagramlylygynyň barlagy bilen borçludyr. Yslar, duýguçyl ýatkeşlik,
psihologiki we fiziologiki gormonlar, jynsy, ulalma we galkan şekilli mäz
garmonlarynyň önümçiligini oýarýar.
Feromon ady berlen şu ajaýyp maddalar,
janlydan bölünip çykarylandan soňra, şol bir görnüşden başga janlylarda özüňi
alyp barma üýtgeşikliklerine ýol açýar. Jynsy habarlaşmany, janlyjandarlaryň
ýaradylyş maksatlaryna laýyk görnüşde işlemeklerini üpjün edýär. Feromon gurşawdaky beýleki tebigy
yslar tarapyndan depelenip bilinmejek derejede güýçlüdir.
Adam feromonlary, jynsy garmonlarynyň bölünip çykmagy, ýoldaş seçme,
göwrelilik, enelik, garrama ýaly fiziologiki
döwürleri we sosýal özüňi alyp barmalara gözegçilik edýär. Äraýal
arasyndaky ruhy sazlaşygy üpjün edýär.
Ysly himikatlaryň önümçiliginden ozal duhiler gülleriň uçujy ýaglaryndan,
priprawalardan (baharatdan) we magdanlardan alynýardy. Feromonlaryň
oýlanyp tapylmagyndan soňra erkek doňuzyň we öküziň derisinden, plasenta
we peşewden feromonlar izolýasiýa edilip, duhi güýçlendirildi. Bu gün bolsa,
açyş edilen örän köp feromon görnüşi indi nanotehnologiýa we rekombinant-
DNK usuly bilen emeli görnüşde öndürilýär.
Yslaryň adam ruhy, himiýasy we duýgularynyň üstündäki täsiri bilindikçe
lukmançylyk, däp we dini maksat bilen ulanyldy. Wagtyň geçmegi bilen ulanyş
çägi giňeldi. Tebigy ýollar bilen alnan we «efirli ýag» görnüşinde atlandyrylan
ysly ýaglar gorky, howsala, stres, depresiýa ýaly ruhy kynçylyklary, kelle
agyrysy, deri meseleleri ýaly
köp dürli birahatlyklaryň bejergisinde we çaga dogurmagy aňsatlaşdyrmakda
ulanylmaga dowam edýändir. Yslaryň bejergi maksady bilen ulanylmagy we çynlakaý meselelere çözgütler getirip bilmegi, nähili täsirlidiklerini görkezýär.
Köp adam yslaryň ýyllar ozalky ýaly güllerden ýada misk (müşk)
keýiginden alynýandygyny, tebigy we günäsiz boljakdygyny pikir edýärler.
Ýöne bu gün duhynyň düzümi 95% gatnaşygynda nebit we kömür önümi
aromatiki maddalar, ftalatlar we sintetiki miskdir. Himiki aromatiki maddalar
sebäpsiz tolgunma ýagdaýy (aforiýa), gallýusinasiýa, baş aýlanmagy,
depresiýa, kelle agyrysy, wertigo, ýürekde ritm bozulmasy, gipertenziýa,
çişler, epilepsiýa meňzeş gysylmalar, hereketlerde haýallama, öçügsilik,
gulak şaňlamasy, görme bozulmasy, deri we mukozalarda gögermelere,
gan öýjüklerini öldürme täsiri bilen rak keseline sebäp bolýar. Şu himikatlar
mutagen, zäherli we kanserogen psihotropiki maddalardyr.
Sintetiki yslar, her dürli ys we tagamy berip bilýän, «tebiga meňzeş»
aromatlar görnüşde süýt önümleri, et önümleri, bal, kofe, kalýan we çilim
temmäkisi, kömelek, priprawa, miwe we gök önümlerde, beden ideg etme
önümleri, ýuwujy serişdeler, ýumşadyjylar, hassa ideg etme önümleri,
oýunjaklar, aksesuarlar, nanomatalar, Kuran, tesbih, namazlyk önümçiliginde,
bejergide, mesjitlerde, keselhanalarda, mekdeplerde, söwda merkezlerinde,
awtoulaglarda, gysgaça aýdanda, her ýerde örän köp ulanylýar. Şu yslar tebigy
yslardan 200 2000 esse has kuwwatlydyr. Tebigy yslar gysga wagtda täsirini
ýitirýärkä sintetiki yslaryň köpüsi wagtyň geçmegi bilen azalmaýar, täsirini
aýlap, hatda birnäçe ýyllap dowam etdirýär we diňe 260 dereje gyzgynlykda
ýok bolup biler. Egineşigiň üstüne sepilen duhilerde ýada ysly ýuwujy
serişdelerde ýagdaý has howpludyr. Çünki matadan ysly himikatlary aýyrmak
birnäçe gezek hem ýuwulsa, mümkin däldir.
Greenpeaceiň 2005nji ýylda 25 sany ysly önüm boýunça geçiren bir ylmy
barlagyna görä, «Ftalat esterler we sintetiki misk» duhileriň içinde bilinen
zäherli himikatlardan diňe ikisidir we her bir önüm daştöwerege azyndan 17
dürli zäherli himikat ýaýradýandyr. Barlanan önümleriň içinde duhiler
(alkogolsyz efir ýaglar hem şol sanda), otag spreýleri, awtoulag yslary, ýuwujy
serişdeler, ýumşadyjylar, losýonlar, beden ideg etme önümleri we şampunlar
bardyr.
Sintetiki yslar düzümindäki newrozäherli himikatlar bilen huşsuzlyk, kelle
agyrysy, baş aýlanmagy, akylyň çaşmagy, ýatkeşligiň azalmagy ýaly
newrologiki birahatlyklar, gaýgy, depresiýa, paniki hüjüm, dykgat
dagynyklygy, duýgy
birahatlyklary öjükdirýändir. Astma, sinuzit ýaly allergiýalara, böwrek,
ýürek, bagyr, öýken we immunitet ulgamy zeperlerine; ýumurtga we
spermlerde DNK bozulmalaryna, gysyrlyk, dogurma zeperleri we çaga
düşürmelere, süýji kesel, giper galkan şekilli mäz ýada gipogalkan şekilli mäze, gysyrlyga, prostat rak keseline, ,we şuňa garaşlylykda ene süýdine garyşyp birnäçe bäbegiň süýtden kesilmegine
sebäp bolýar.
Şu himikatlar ysly önüm ulanýan hemmäniň, dünýä gelen her 10 bäbekden 7
siniň peşewinde tapylýar.
erkek çagalarda aýala meňzeş özüňi alyp barmalara sebäp bolýar.
Estrogena meňzeş maddalar erkeklerde, testesteron meňzeşi maddalar
aýallarda gipotalamusda feromon täsiri geçireni üçin şu önümlere garşy güýçli
bir garaşlylyk döredip bilyär.
Sintetiki yslardaky zyýanyň bilinmegi bilen birlikde käbir duhi we
kosmetikalar «organiki» ýada «tebigy» ady astynda bazara çykarylýar, ýöne
şu önümleriň köpüsinde 12% gatnaşygynda tebigy gülüň özi bardyr.
Sintetiki yslaryň fiziki we ruhy saglyga zyýan berýändigi kesgitlenenden
soňra, Ýewropa we Amerikada yslaryň gözegçiliksiz ulanylyşyna garşy
birnäçe iş başladyldy. Yslaryň zyýanlaryna passiw görnüşde sezewar
bolmagyň öňüni almak üçin, çilim çekilmeýän meýdanlar ýaly, duhisiz
meýdan döretmek işleri alynyp barylýandyr. Mekdeplerde, iş ýerlerinde
we ýapyk meýdanlarda duhi we ysly önüm ulanylmagy gadagan edilendir.
Tebigy yslar gormon deňagramlylygy, ruhy deňagramlylygy, belok we
energiýa önümçiligini immunitet ulgamynyň rugsat beren ölçeginde täsir eder.
Sintetiki yslaryň 200 esse güýçli täsiri bolsa, immunitet ulgamyny basalap,
belok we energiýa önümçiligini, ruhy we akyla degişli hereketleri, özüňi alyp
barma şekillendirme döwürlerini duşman esgerler ýaly basyp alar.
Hezreti Muhammet sallallahy aleýhi wesellemiň yslar hakynda aýdanlaryny
ýatlalyň: «Käbir yslar perişdeleri çeker, erbet ruhlary daşlaşdyrar. Käbir
yslar erbet ruhlary çeker, perişdeleri daşlaşdyrar». (Mesjitlerde, mazar
başlarynda (zyýaratgählerde), mekdeplerde we öýlerimizde erbet ruhlary
çeken yslar bar bolsa, perişdelerimize näme bolar? Emeli ysly ýuwujy serişde
we ýumşadyjylar bilen ýuwlan ýorgan daşlyklaryň arasynda ýatanyň, namazda
ysly namazlyk, ysly şarf, ysly tesbih ulanýanyň ýagdaýy nähilidir? Ysly sabynlar
bilen ýuwnan, kepenlerine emeli kamfora ýa-da misk sepilen ölülerimiziň
ýagdaýy nähilidir?).
(Rekombinant DNK önümi jynsy gormonlar (feromonlar) duhi, şampun, suwuk
sabyn we başgalar bilen bedene çalynsa, tähäret we boý tähäret näme bolar?) «Adam ölende, ruh (jan) her gylyň düýbünden aýrylar». (Gyl kökleri lazerli
epilasiýa bilen weýran edilenden soňra, feromon önümçiligine näme bolar we
ruh bedenden nähili aýrylar?)
we beýni tarapyndan gözegçilik edilmezden gösgöni borçly ulgama (limbik ulgam) barýan ýeketäk duýgudyr. Limbiki ulgamy, ýürek
uruşlary, gan basyşy, dem alyp berme, ýatkeşlik, stres derejesi we gormon
deňagramlylygynyň barlagy bilen borçludyr. Yslar, duýguçyl ýatkeşlik,
psihologiki we fiziologiki gormonlar, jynsy, ulalma we galkan şekilli mäz
garmonlarynyň önümçiligini oýarýar.
Feromon ady berlen şu ajaýyp maddalar,
janlydan bölünip çykarylandan soňra, şol bir görnüşden başga janlylarda özüňi
alyp barma üýtgeşikliklerine ýol açýar. Jynsy habarlaşmany, janlyjandarlaryň
ýaradylyş maksatlaryna laýyk görnüşde işlemeklerini üpjün edýär. Feromon gurşawdaky beýleki tebigy
yslar tarapyndan depelenip bilinmejek derejede güýçlüdir.
Adam feromonlary, jynsy garmonlarynyň bölünip çykmagy, ýoldaş seçme,
göwrelilik, enelik, garrama ýaly fiziologiki
döwürleri we sosýal özüňi alyp barmalara gözegçilik edýär. Äraýal
arasyndaky ruhy sazlaşygy üpjün edýär.
Ysly himikatlaryň önümçiliginden ozal duhiler gülleriň uçujy ýaglaryndan,
priprawalardan (baharatdan) we magdanlardan alynýardy. Feromonlaryň
oýlanyp tapylmagyndan soňra erkek doňuzyň we öküziň derisinden, plasenta
we peşewden feromonlar izolýasiýa edilip, duhi güýçlendirildi. Bu gün bolsa,
açyş edilen örän köp feromon görnüşi indi nanotehnologiýa we rekombinant-
DNK usuly bilen emeli görnüşde öndürilýär.
Yslaryň adam ruhy, himiýasy we duýgularynyň üstündäki täsiri bilindikçe
lukmançylyk, däp we dini maksat bilen ulanyldy. Wagtyň geçmegi bilen ulanyş
çägi giňeldi. Tebigy ýollar bilen alnan we «efirli ýag» görnüşinde atlandyrylan
ysly ýaglar gorky, howsala, stres, depresiýa ýaly ruhy kynçylyklary, kelle
agyrysy, deri meseleleri ýaly
köp dürli birahatlyklaryň bejergisinde we çaga dogurmagy aňsatlaşdyrmakda
ulanylmaga dowam edýändir. Yslaryň bejergi maksady bilen ulanylmagy we çynlakaý meselelere çözgütler getirip bilmegi, nähili täsirlidiklerini görkezýär.
Köp adam yslaryň ýyllar ozalky ýaly güllerden ýada misk (müşk)
keýiginden alynýandygyny, tebigy we günäsiz boljakdygyny pikir edýärler.
Ýöne bu gün duhynyň düzümi 95% gatnaşygynda nebit we kömür önümi
aromatiki maddalar, ftalatlar we sintetiki miskdir. Himiki aromatiki maddalar
sebäpsiz tolgunma ýagdaýy (aforiýa), gallýusinasiýa, baş aýlanmagy,
depresiýa, kelle agyrysy, wertigo, ýürekde ritm bozulmasy, gipertenziýa,
çişler, epilepsiýa meňzeş gysylmalar, hereketlerde haýallama, öçügsilik,
gulak şaňlamasy, görme bozulmasy, deri we mukozalarda gögermelere,
gan öýjüklerini öldürme täsiri bilen rak keseline sebäp bolýar. Şu himikatlar
mutagen, zäherli we kanserogen psihotropiki maddalardyr.
Sintetiki yslar, her dürli ys we tagamy berip bilýän, «tebiga meňzeş»
aromatlar görnüşde süýt önümleri, et önümleri, bal, kofe, kalýan we çilim
temmäkisi, kömelek, priprawa, miwe we gök önümlerde, beden ideg etme
önümleri, ýuwujy serişdeler, ýumşadyjylar, hassa ideg etme önümleri,
oýunjaklar, aksesuarlar, nanomatalar, Kuran, tesbih, namazlyk önümçiliginde,
bejergide, mesjitlerde, keselhanalarda, mekdeplerde, söwda merkezlerinde,
awtoulaglarda, gysgaça aýdanda, her ýerde örän köp ulanylýar. Şu yslar tebigy
yslardan 200 2000 esse has kuwwatlydyr. Tebigy yslar gysga wagtda täsirini
ýitirýärkä sintetiki yslaryň köpüsi wagtyň geçmegi bilen azalmaýar, täsirini
aýlap, hatda birnäçe ýyllap dowam etdirýär we diňe 260 dereje gyzgynlykda
ýok bolup biler. Egineşigiň üstüne sepilen duhilerde ýada ysly ýuwujy
serişdelerde ýagdaý has howpludyr. Çünki matadan ysly himikatlary aýyrmak
birnäçe gezek hem ýuwulsa, mümkin däldir.
Greenpeaceiň 2005nji ýylda 25 sany ysly önüm boýunça geçiren bir ylmy
barlagyna görä, «Ftalat esterler we sintetiki misk» duhileriň içinde bilinen
zäherli himikatlardan diňe ikisidir we her bir önüm daştöwerege azyndan 17
dürli zäherli himikat ýaýradýandyr. Barlanan önümleriň içinde duhiler
(alkogolsyz efir ýaglar hem şol sanda), otag spreýleri, awtoulag yslary, ýuwujy
serişdeler, ýumşadyjylar, losýonlar, beden ideg etme önümleri we şampunlar
bardyr.
Sintetiki yslar düzümindäki newrozäherli himikatlar bilen huşsuzlyk, kelle
agyrysy, baş aýlanmagy, akylyň çaşmagy, ýatkeşligiň azalmagy ýaly
newrologiki birahatlyklar, gaýgy, depresiýa, paniki hüjüm, dykgat
dagynyklygy, duýgy
birahatlyklary öjükdirýändir. Astma, sinuzit ýaly allergiýalara, böwrek,
ýürek, bagyr, öýken we immunitet ulgamy zeperlerine; ýumurtga we
spermlerde DNK bozulmalaryna, gysyrlyk, dogurma zeperleri we çaga
düşürmelere, süýji kesel, giper galkan şekilli mäz ýada gipogalkan şekilli mäze, gysyrlyga, prostat rak keseline, ,we şuňa garaşlylykda ene süýdine garyşyp birnäçe bäbegiň süýtden kesilmegine
sebäp bolýar.
Şu himikatlar ysly önüm ulanýan hemmäniň, dünýä gelen her 10 bäbekden 7
siniň peşewinde tapylýar.
erkek çagalarda aýala meňzeş özüňi alyp barmalara sebäp bolýar.
Estrogena meňzeş maddalar erkeklerde, testesteron meňzeşi maddalar
aýallarda gipotalamusda feromon täsiri geçireni üçin şu önümlere garşy güýçli
bir garaşlylyk döredip bilyär.
Sintetiki yslardaky zyýanyň bilinmegi bilen birlikde käbir duhi we
kosmetikalar «organiki» ýada «tebigy» ady astynda bazara çykarylýar, ýöne
şu önümleriň köpüsinde 12% gatnaşygynda tebigy gülüň özi bardyr.
Sintetiki yslaryň fiziki we ruhy saglyga zyýan berýändigi kesgitlenenden
soňra, Ýewropa we Amerikada yslaryň gözegçiliksiz ulanylyşyna garşy
birnäçe iş başladyldy. Yslaryň zyýanlaryna passiw görnüşde sezewar
bolmagyň öňüni almak üçin, çilim çekilmeýän meýdanlar ýaly, duhisiz
meýdan döretmek işleri alynyp barylýandyr. Mekdeplerde, iş ýerlerinde
we ýapyk meýdanlarda duhi we ysly önüm ulanylmagy gadagan edilendir.
Tebigy yslar gormon deňagramlylygy, ruhy deňagramlylygy, belok we
energiýa önümçiligini immunitet ulgamynyň rugsat beren ölçeginde täsir eder.
Sintetiki yslaryň 200 esse güýçli täsiri bolsa, immunitet ulgamyny basalap,
belok we energiýa önümçiligini, ruhy we akyla degişli hereketleri, özüňi alyp
barma şekillendirme döwürlerini duşman esgerler ýaly basyp alar.
Hezreti Muhammet sallallahy aleýhi wesellemiň yslar hakynda aýdanlaryny
ýatlalyň: «Käbir yslar perişdeleri çeker, erbet ruhlary daşlaşdyrar. Käbir
yslar erbet ruhlary çeker, perişdeleri daşlaşdyrar». (Mesjitlerde, mazar
başlarynda (zyýaratgählerde), mekdeplerde we öýlerimizde erbet ruhlary
çeken yslar bar bolsa, perişdelerimize näme bolar? Emeli ysly ýuwujy serişde
we ýumşadyjylar bilen ýuwlan ýorgan daşlyklaryň arasynda ýatanyň, namazda
ysly namazlyk, ysly şarf, ysly tesbih ulanýanyň ýagdaýy nähilidir? Ysly sabynlar
bilen ýuwnan, kepenlerine emeli kamfora ýa-da misk sepilen ölülerimiziň
ýagdaýy nähilidir?).
(Rekombinant DNK önümi jynsy gormonlar (feromonlar) duhi, şampun, suwuk
sabyn we başgalar bilen bedene çalynsa, tähäret we boý tähäret näme bolar?) «Adam ölende, ruh (jan) her gylyň düýbünden aýrylar». (Gyl kökleri lazerli
epilasiýa bilen weýran edilenden soňra, feromon önümçiligine näme bolar we
ruh bedenden nähili aýrylar?)
Комментариев нет
Чтобы оставить комментарий, необходимо на сайте.
