«Ad­mont Ab­bey» ki­tap­ha­na­sy, Awst­ri­ýa. Ens der­ýa­sy­nyň ke­na­ryn­da­ky Ad­mont şä­he­rin­de ýer­leş­ýän bu ki­tap­ha­na bi­na­gär­lik aý­ra­tyn­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. 1776-njy ýyl­da gur­lan ki­tap­ha­na­nyň tas­la­ma­sy­ny bi­na­gär Ýo­sif Hýu­ýer taý­ýar­la­ýar. Bi­na­nyň uzyn­ly­gy 70, ini 14 metr­den yba­rat bo­lup, iň baý ki­tap­ha­na­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Ki­tap­ha­na­da 70 müň tö­we­re­gi ki­tap­ bar. Ki­tap­ha­na­nyň iç­ki be­ze­gi bel­li su­rat­keş Bar­to­lo­meo Al­to­mon­ta we heý­kel­ta­raş Io­sif Stam­mel ta­ra­pyn­dan ama­la aşy­ry­lyp­dyr. Bu ýer­de ki­tap­lar­dan baş­ga-da 1400 sa­ny gol­ýaz­ma sak­lan­ýar.
Aýo­wa­nyň Ka­pi­to­liý ki­tap­ha­na­sy. ABŞ-nyň Aýo­wa şta­ty­nyň mer­ke­zi şä­he­rin­dä­ki bu ki­tap­ha­na­nyň bi­na­sy 1871-1886-njy ýyl­lar ara­ly­gyn­da gur­lup­dyr. Ki­tap­ha­na­dan şä­he­riň aja­ýyp pa­no­ra­ma­sy­ny gör­mek bol­ýar. Top­lu­myň çä­gin­de dür­li ýa­dy­gär­lik­ler bar. Gö­nü­burç­luk şe­kil­li bi­na­nyň be­lent pe­ti­gi, uly pen­ji­re­le­ri te­bi­gy ýag­ty­ly­gyň içe­rik gir­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. Bu bol­sa oka­ma­ga hö­we­si art­dyr­ýar.
«Han­de­lin­gen­ka­mer» ki­tap­ha­na­sy, Ni­der­land­lar. Bu ýer­de 1970-nji ýy­la çen­li äh­li ste­nog­ram­ma­la­ryň gol­ýaz­ma­sy sak­la­nyl­ýar. Bu res­mi­na­ma­lar­da ge­çi­ri­len mas­la­hat­la­r söz­me-söz ýa­zy­lyp­dyr. Se­bä­bi ki­tap­ha­na­nyň bi­na­sy XIX asyr­da elekt­rik to­gy ýok ma­ha­lyn­da gur­lup­dyr. Bi­na­nyň üçe­gi tu­tuş­ly­gy­na aý­na­dan edi­len­dir. Bu bol­sa 100 müň jilt­den gow­rak ste­nog­ram­ma­ny sak­la­mak üçin ge­rek bo­lup­dyr. Ki­tap­ha­na­nyň 4 gat­dan yba­rat­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, üçek­den äh­li ýe­re ýag­ty­lyk düş­ýär.
Si­et­liň jem­gy­ýet­çi­lik ki­tap­ha­na­sy. ABŞ-nyň Wa­şing­ton şta­tyn­da­ky aý­na­dan we po­lat­dan gur­lan 11 gat­ly bi­na 2004-nji ýyl­da açyl­dy. 34 müň kwad­rat metr meý­da­ny eýe­le­ýän ki­tap­ha­na­da 1,45 mil­li­on ki­tap we beý­le­ki ma­te­ri­al­lar sak­lan­ýar. Şeý­le hem myh­man­lar üçin ýe­ras­ty aw­to­du­ral­ga we 400 komp­ýu­te­r bar. Bu ki­tap­ha­na ýyl­da or­ta­ça 2 mil­li­on­dan gow­rak myh­man bar­ýar.
Dün­ýä­niň iň ki­çi ki­tap­ha­na­sy. El te­le­fon­la­ry­nyň peý­da bol­ma­gy kö­çe­le­riň gy­ra­la­ryn­da ýer­leş­di­ri­len aw­to­mat te­le­fon­la­ryň ýu­waş-ýu­waş­dan ula­nyş­dan gal­ma­gy­na se­bäp bol­dy. Ang­li­ýa­nyň ki­çi­jik şä­her­ji­gi bo­lan West­be­ri­sab-Men­de­biň ýa­şaý­jy­la­ry bol­sa gy­zyl te­le­fon öý­ja­ga­zy­ny ki­tap­ha­na öwür­di­ler. Onuň için­de ki­tap­lar üçin ýö­ri­te tek­je­ler ýa­sa­lyp, on­da gi­je hem okar ýa­ly çy­ra goý­du­lar. Ki­çi­jik ki­tap­ha­na­dan 100-e go­laý ki­tap we DVD disk­le­ri­ni tap­mak müm­kin­dir. Bu ýer­de nus­ga­wy ede­bi­ýa­ta, ta­ry­ha, aş­ha­na de­giş­li bo­lan ki­tap­dyr žur­nal­la­ry alyp, aras­sa ho­wa­da okap bol­ýar. Ki­tap­ha­na ki­tap­ha­na­çy­syz iş­le­ýär. Şä­her­çä­niň 800 tö­we­re­gi ila­ty bu ki­tap­ha­na­nyň ki­tap­la­ry­ny çal­şyp dur­ýar­lar. Öýe oka­ma­ga al­nyp gi­di­len ki­tap yzy­na ge­ti­ril­ýär. Ýe­ne bir geň gal­dyr­ýan zat, ýa­şaý­jy­la­r şol ki­çi­jik ki­tap­ha­na­da­ky go­wy ki­tap­la­ry oka­mak üçin no­ba­ta dur­ýar­lar. Şeý­le­lik­de, şä­her­çä­niň ýa­şaý­jy­la­ry öý­le­rin­dä­ki eser­le­ri öz ara­la­ryn­da yzy­gi­der­li alyş-ça­lyş ed­ýär­ler.