Firuzraý hindileriň şaster (hindi şadranç oýny) ylmyndan, ýagny ylmy
kitaplaryndan doly habarly bolansoň, alymlardyr
bilimdarlaryň söhbetini hoş görüp, atlanmak we leşger
çekmek işlerini belli-külli ýok edip, wagtyny danalaryň
söhbeti bilen geçirýärdi. Pukaralara we haklylara köp
altyn-kümüşler berýärdi. Ol iki gezek Bihär şäherine gidip, sansyz haýyr - yhsanlar beripdir. Münir şäheri
şonuň döwründe esaslandyrylypdyr.
Onuň tarapyndan ýüze çykan bir nämynasyp iş
şudur: Sam Naryman dünýäden ötenden soň, Menuçehriň
soltanlygynda bulam-bujarlyk bolup, gowşaklyk ýüze
çykýar. Pursada garaşyp ýören Afrasyýap onuň üstüne
leşger çekip, ony ýeňýär. Firuzraý Menuçehriň we Sam
Narymanyň hyzmat hukugyny ýere çalyp, Penjaba
leşger çekýär hem-de ol ýeri Zal ibn Sam Narymanyň
adamlarynyň ellerinden gaňryp alyp, Jalenderi özüniň
mülk öýi (paýtagty) edinýär. Soňra Afrasyýabyň huzuryna sowgat-serpaýlar bilen ilçi iberip, özüni onuň
tarapdarlaryndan hasaplaýar. Şeýdip, Penjap tä
Keýkubadyň döwrüne çenli Hint raýlarynyň golastynda
galýar. Emma jahan pälwany Rüstem Dessan pälwanlyk kürsüsini özüniň mübärek durky bilen bezänden
soň, Penjaby gaýtaryp almak maksady bilen Hindistana
ugraýar. Firuzraý Rüstemiň zarbasyna tap getirip
bilmän, özüni Terhip daglygyna atýar. Rüstem Sindi,
Multany we Penjaby basyp alyp, Terhibe tarap ýola
rowana bolýar. Firuzraý çäksiz gorka üstüni basyryp, Çar Kühende dagyna we Gündwana tarap gaçýar. Şondan soň gowy gün görmän, hut şol döwürlerde
janyny ruhlary gabyz edijiniň ygtyýaryna tabşyrýar. Ol
bäş ýüz otuz ýedi ýyl hökümdarlyk edýär.


Muhammet Kasym Hinduşa ASTRABADY