Ependi
Öýde hiç zat ýok
Günlerde bir gün Ependiniň öýüne bir ogry giripdir. Ony görenler:
– Ependi, öýüňe ogry girdi – diýipdirler.
Onda Ependi:
– Aý, siz ony gaýgy etmäň. Näme bolsa görübereris. Barybir öýde almaga hiç zat ýok – diýip ýatyberipdir.
Donuň içinde bolmanyma şükür edýärin
Ependiniň öýüniň öňünde bir bakjasy bar eken. Günlerde bir gün aýaly kir ýuwup, Ependiniň donuny bakjanyň içinde ýüpe seripdir. Ependi mundan bihabar eken. Ependi gije garaňkyda görse, bir adam bakjada ellerini serip durmuş. Ependi aýalyna:
– Eý, keýwany! Tiz bol, okumy-ýaýymy getir. Bakjamyza bir ogry giripdir – diýipdir.
Aýaly derrew Ependiniň ok-ýaýyny onuň eline tutdurypdyr. Ependi ok-ýaýyny eline alyp nyşanalap, atyp goýberipdir. Atylan ok «ogrynyň» edil garnyndan degipdir. Ependi hondanbärsi bolup:
– Ine, biziň bilen oýun etseň, şeýle bolar – diýipdir.
Ertesi ir bilen Ependi bakja baryp görse, agşamky ogrudyr öýdüp atany öz dony eken. Ependi muny gören badyna maňlaýyny ýere urup:
– Eý, Alla, seniň rehimdarlygyňa şükür! – diýip, doga okamaga başlapdyr.
Aýaly haýran galyp:
– Sen näme beýle şükür edip, yzyny üzmän, doga okaýarsyň? – diýip soranda, Ependi:
– Alhamdilulla! Donuň içinde özümiň bolmanyma şükür edýärin – diýip jogap beripdir.
Kyýamat näçe?
Günlerde bir gün adamlar Ependiden:
– Kyýamat haçan gopar? – diýip sorapdyrlar.
Onda Ependi:
– Siz haýsy kyýamat barada soraýarsyňyz? – diýip, olara ýüzlenipdir. Onda töweregindäkiler geň galyp:
– Kyýamat aslynda näçe bolýar? – diýip sorapdyrlar.
Ependi:
– Kyýamat ikidir. Eger meniň aýalym ölse, ol kiçi kyýamat bolar. Eger-de özüm öläýsem, onda uly kyýamat bolar – diýipdir.
Niresinden tutup çykarmaly?
Günlerde bir gün agşam adamlar Ependä:
– Pylanynyň eşeginiň guýruksyz kürresi bolanmyş – diýenler.
Muny eşiden Ependi:
– Toba, toba! Ýeke gije gaýgysyz ýatyp bolanok-la! – diýipdir.
Onda adamlar:
– Ependi, senem-aý, mundanam bir saňa gaýgy bolarmy? – diýipdirler.
Onda Ependi:
– Ýa, adamlar, sizem bir hili-äý! Ol kürre eşek bolup ýetişenden soň, birden batga ýykylaýsa, onuňam guýrugy bolmasa, biz ony niresinden tutup çykararys? – diýipdir.
Bu eprik agajy bolmaly
Günlerde bir gün Ependi bir serwi agajynyň aşagynda oturan eken. Adamlar Ependiden:
– Bu agaç haýsy agaçka? – diýip soranlar. Ependi:
– Nähili gowy agaç eken – diýip, başyny ýokary galdyryp, agaja seretse, agajyň üstünde bir garga oturan eken. Birdenkä ol garga Ependiniň üstüne ak nem damdyrypdyr.
Ependi adamlara garap:
– Diýmek, siz bu agajyň haýsy agaçdygyny bileňizok-da? – diýip, sözüni dowam etdiripdir. Olar:
– Ýok, bilemzok– diýipdirler.
Onda Ependi:
– Meniň üstüme daman zada seretseň-ä, bu eprik agajy bolmaly – diýipdir.
Diňe sarysy galypdyr
Günlerde bir gün Ependiden:
– Erik agajy nähili agaç bolmaly? – diýip sorapdyrlar.
Ependi:
– Ol agaç bir wagtlar ýumurtga getirýän agaç eken. Onsoň günlerde bir gün güýçli doly ýagyp, ýumurtgalaryň agy gidipdir. Ine, şondan soň onuň diňe sarysy galypdyr. Olary hem indi siz ol agaçda görýärsiňiz – diýip jogap beripdir.
Maňa şol bolýar
Ependi bir gün bazardan bir teňňä dokuz sany ýumurtga satyn alypdyr. Bazaryň başga burçuna barybam: «Onusyny bir teňňä satjak» diýip, gygyryp başlapdyr.
Adamlar geň galyp:
– Ependi, sen näme üçin öz zyýanyňa satýarsyň? – diýip soranlarynda, ol:
– Aý, zyýan boldy, peýda boldy, parhy näme? Esasy zat, dostlarym meniň işlidigimi, ýa işli däldigimi görseler, maňa besdir – diýip jogap beripdir.
Indi birneme guşa meňzediň!
Günlerde bir gün Ependi leglek tutup, öýüne getiripdir. Görse, leglegiň burny-da, aýaklary-da uzyn eken. Onsoň Ependi eline pyçak alyp, leglegiň burnuny we aýaklaryny kesip gysgaldypdyr-da:
– Ana, indi birneme guşa meňzediň! – diýipdir.
Men ýalňyşypdyryn
Günlerde bir gün Ependi hoz agajynyň aşagynda oturyp: «Näme üçin gawun-garpyz ýaly gök önümler inçejik golda ösüp, hoz ýaly kiçijik önümler äpet agaçda bitýärkä?» diýip, pikir öwrüpdir. Soňra öz ýanyndan: «Geň galmaly, Allatagala älemi döredende, pikir edip başyny agyrtmadyk bolsa gerek. Ýogsa ol gawun-garpyz ýaly gök önümleri öz göwrümine görä uly baglarda ösdürip, hoz agajyny kiçijik ösümlik ederdi» diýipdir.
Şol wagt güýçli ýel turup, bir hozy sapagyndan tänderipdir, ol hem gelip, onuň çat maňlaýyna degipdir. Ependi agyra çydaman gygyrypdyr-da:
– Wah-eý, Allatagala edýän zadyny bilip edýär eken. Men ýalňyş pikir eden ekenim. Eger şol hozuň göwrümi garpyz ýa-da gawun ýaly bolan bolsa, meniň kellämi mynjyradardy – diýipdir.
Şonda bilerdiň
Günlerde bir gün Ependi hammama gidipdir. Onuň bagtyna hammamda hiç kim ýok eken. Ependi töweregine göz aýlap aýdym aýtmaga başlapdyr. Öz sesi gulagyna hoş ýaran Ependi: «Şeýle ýakymly sesim barka, näme üçin men öz sesimi adamlardan gizlemelimişim» diýip - pikir eden.
Hammamdan çykan badyna-da, wagtyna biwagtyna garaman, minara çykyp, azan aýtmaga durupdyr.
Bir adam:
– A-how, akmak! Sen näme üçin ýakymsyz sesiň bilen biwagt azan aýdýarsyň? – diýip, aşakdan gygyrypdyr.
Ependi bolsa aşak eglip:
– Eger şu ýerde bir haýyr-sahawatly adam hammam guraýan bolsady, sen meniň owazymyň nähili ýakymlydygyny şonda bilerdiň – diýip jogap beripdir.
Bag üzümsiz bolmaz
Günlerde bir gün Ependi üzüm iýmäge baga barypdyr we öz-özüne: «Eger bagda üzüm bolmasa, men üzümsiz ölerin. Emma bag hiç haçan üzümsiz bolmaz» diýipdir.
Erte kyýamat gopýan bolsa...
Ependiniň bir guzusy bar eken. Dostlary degşip, ol guzyny iýmek isläpdirler. On¬soň aralaryndan birini Ependiniň ýanyna iberipdirler. Ol baryp:
– Ependi, bu guzyny näme edersiň? Erte kyýamat gopýarmyş, derrew guzyny soýup, kebap edip iýeli – diýipdir.
Ependi ol adama asla ýüz bermändir-de:
–Gaýtadan baryp ýene oýlan – diýipdir.
Ol adam «Oýlandym» diýip, ýene-de barypdyr, Ependi ahyry razy bolup:
– Onda geliň, bir sähralyga gideliň. Guzyny soýup, kebap edip iýeliň – diýipdir. Olar bir sähralyga barypdyrlar.
Ependi olara garap:
– Siz dem-dynjyňyzy alyberiň. Men kebap bişirerin – diýipdir.
Ol janlyny soýup, tagam taýýarlaýança, dostlary eşiklerini çykaryp: «Biz egin-eşiklerimizi seniň ýanyňda goýjak» diýip, suwa düşmäge gidipdirler.
Ependi oturlyşygyň eýesi hökmünde ot ýakypdyr we olaryň egin-eşiklerini oda oklapdyr.
Bir zamandan soňra dostlary: «Kebap bişendir, iýeliň» diýip, gelip görseler, ählisiniň egin-eşikleri otda ýanypdyr. Olar bu ahwaly görüp:
– Biziň egin-eşiklerimizi näme üçin ýakdyň? Biz indi näme geýeli? – diýipdirler.
Ependi ýalaňaç galyp, busulyşyp duran dostlaryna bakyp:
– Ertir kyýamat gopýan bolsa, size egin-eşik nämä gerek? – diýipdir.
Günlerde bir gün Ependiniň öýüne bir ogry giripdir. Ony görenler:
– Ependi, öýüňe ogry girdi – diýipdirler.
Onda Ependi:
– Aý, siz ony gaýgy etmäň. Näme bolsa görübereris. Barybir öýde almaga hiç zat ýok – diýip ýatyberipdir.
Donuň içinde bolmanyma şükür edýärin
Ependiniň öýüniň öňünde bir bakjasy bar eken. Günlerde bir gün aýaly kir ýuwup, Ependiniň donuny bakjanyň içinde ýüpe seripdir. Ependi mundan bihabar eken. Ependi gije garaňkyda görse, bir adam bakjada ellerini serip durmuş. Ependi aýalyna:
– Eý, keýwany! Tiz bol, okumy-ýaýymy getir. Bakjamyza bir ogry giripdir – diýipdir.
Aýaly derrew Ependiniň ok-ýaýyny onuň eline tutdurypdyr. Ependi ok-ýaýyny eline alyp nyşanalap, atyp goýberipdir. Atylan ok «ogrynyň» edil garnyndan degipdir. Ependi hondanbärsi bolup:
– Ine, biziň bilen oýun etseň, şeýle bolar – diýipdir.
Ertesi ir bilen Ependi bakja baryp görse, agşamky ogrudyr öýdüp atany öz dony eken. Ependi muny gören badyna maňlaýyny ýere urup:
– Eý, Alla, seniň rehimdarlygyňa şükür! – diýip, doga okamaga başlapdyr.
Aýaly haýran galyp:
– Sen näme beýle şükür edip, yzyny üzmän, doga okaýarsyň? – diýip soranda, Ependi:
– Alhamdilulla! Donuň içinde özümiň bolmanyma şükür edýärin – diýip jogap beripdir.
Kyýamat näçe?
Günlerde bir gün adamlar Ependiden:
– Kyýamat haçan gopar? – diýip sorapdyrlar.
Onda Ependi:
– Siz haýsy kyýamat barada soraýarsyňyz? – diýip, olara ýüzlenipdir. Onda töweregindäkiler geň galyp:
– Kyýamat aslynda näçe bolýar? – diýip sorapdyrlar.
Ependi:
– Kyýamat ikidir. Eger meniň aýalym ölse, ol kiçi kyýamat bolar. Eger-de özüm öläýsem, onda uly kyýamat bolar – diýipdir.
Niresinden tutup çykarmaly?
Günlerde bir gün agşam adamlar Ependä:
– Pylanynyň eşeginiň guýruksyz kürresi bolanmyş – diýenler.
Muny eşiden Ependi:
– Toba, toba! Ýeke gije gaýgysyz ýatyp bolanok-la! – diýipdir.
Onda adamlar:
– Ependi, senem-aý, mundanam bir saňa gaýgy bolarmy? – diýipdirler.
Onda Ependi:
– Ýa, adamlar, sizem bir hili-äý! Ol kürre eşek bolup ýetişenden soň, birden batga ýykylaýsa, onuňam guýrugy bolmasa, biz ony niresinden tutup çykararys? – diýipdir.
Bu eprik agajy bolmaly
Günlerde bir gün Ependi bir serwi agajynyň aşagynda oturan eken. Adamlar Ependiden:
– Bu agaç haýsy agaçka? – diýip soranlar. Ependi:
– Nähili gowy agaç eken – diýip, başyny ýokary galdyryp, agaja seretse, agajyň üstünde bir garga oturan eken. Birdenkä ol garga Ependiniň üstüne ak nem damdyrypdyr.
Ependi adamlara garap:
– Diýmek, siz bu agajyň haýsy agaçdygyny bileňizok-da? – diýip, sözüni dowam etdiripdir. Olar:
– Ýok, bilemzok– diýipdirler.
Onda Ependi:
– Meniň üstüme daman zada seretseň-ä, bu eprik agajy bolmaly – diýipdir.
Diňe sarysy galypdyr
Günlerde bir gün Ependiden:
– Erik agajy nähili agaç bolmaly? – diýip sorapdyrlar.
Ependi:
– Ol agaç bir wagtlar ýumurtga getirýän agaç eken. Onsoň günlerde bir gün güýçli doly ýagyp, ýumurtgalaryň agy gidipdir. Ine, şondan soň onuň diňe sarysy galypdyr. Olary hem indi siz ol agaçda görýärsiňiz – diýip jogap beripdir.
Maňa şol bolýar
Ependi bir gün bazardan bir teňňä dokuz sany ýumurtga satyn alypdyr. Bazaryň başga burçuna barybam: «Onusyny bir teňňä satjak» diýip, gygyryp başlapdyr.
Adamlar geň galyp:
– Ependi, sen näme üçin öz zyýanyňa satýarsyň? – diýip soranlarynda, ol:
– Aý, zyýan boldy, peýda boldy, parhy näme? Esasy zat, dostlarym meniň işlidigimi, ýa işli däldigimi görseler, maňa besdir – diýip jogap beripdir.
Indi birneme guşa meňzediň!
Günlerde bir gün Ependi leglek tutup, öýüne getiripdir. Görse, leglegiň burny-da, aýaklary-da uzyn eken. Onsoň Ependi eline pyçak alyp, leglegiň burnuny we aýaklaryny kesip gysgaldypdyr-da:
– Ana, indi birneme guşa meňzediň! – diýipdir.
Men ýalňyşypdyryn
Günlerde bir gün Ependi hoz agajynyň aşagynda oturyp: «Näme üçin gawun-garpyz ýaly gök önümler inçejik golda ösüp, hoz ýaly kiçijik önümler äpet agaçda bitýärkä?» diýip, pikir öwrüpdir. Soňra öz ýanyndan: «Geň galmaly, Allatagala älemi döredende, pikir edip başyny agyrtmadyk bolsa gerek. Ýogsa ol gawun-garpyz ýaly gök önümleri öz göwrümine görä uly baglarda ösdürip, hoz agajyny kiçijik ösümlik ederdi» diýipdir.
Şol wagt güýçli ýel turup, bir hozy sapagyndan tänderipdir, ol hem gelip, onuň çat maňlaýyna degipdir. Ependi agyra çydaman gygyrypdyr-da:
– Wah-eý, Allatagala edýän zadyny bilip edýär eken. Men ýalňyş pikir eden ekenim. Eger şol hozuň göwrümi garpyz ýa-da gawun ýaly bolan bolsa, meniň kellämi mynjyradardy – diýipdir.
Şonda bilerdiň
Günlerde bir gün Ependi hammama gidipdir. Onuň bagtyna hammamda hiç kim ýok eken. Ependi töweregine göz aýlap aýdym aýtmaga başlapdyr. Öz sesi gulagyna hoş ýaran Ependi: «Şeýle ýakymly sesim barka, näme üçin men öz sesimi adamlardan gizlemelimişim» diýip - pikir eden.
Hammamdan çykan badyna-da, wagtyna biwagtyna garaman, minara çykyp, azan aýtmaga durupdyr.
Bir adam:
– A-how, akmak! Sen näme üçin ýakymsyz sesiň bilen biwagt azan aýdýarsyň? – diýip, aşakdan gygyrypdyr.
Ependi bolsa aşak eglip:
– Eger şu ýerde bir haýyr-sahawatly adam hammam guraýan bolsady, sen meniň owazymyň nähili ýakymlydygyny şonda bilerdiň – diýip jogap beripdir.
Bag üzümsiz bolmaz
Günlerde bir gün Ependi üzüm iýmäge baga barypdyr we öz-özüne: «Eger bagda üzüm bolmasa, men üzümsiz ölerin. Emma bag hiç haçan üzümsiz bolmaz» diýipdir.
Erte kyýamat gopýan bolsa...
Ependiniň bir guzusy bar eken. Dostlary degşip, ol guzyny iýmek isläpdirler. On¬soň aralaryndan birini Ependiniň ýanyna iberipdirler. Ol baryp:
– Ependi, bu guzyny näme edersiň? Erte kyýamat gopýarmyş, derrew guzyny soýup, kebap edip iýeli – diýipdir.
Ependi ol adama asla ýüz bermändir-de:
–Gaýtadan baryp ýene oýlan – diýipdir.
Ol adam «Oýlandym» diýip, ýene-de barypdyr, Ependi ahyry razy bolup:
– Onda geliň, bir sähralyga gideliň. Guzyny soýup, kebap edip iýeliň – diýipdir. Olar bir sähralyga barypdyrlar.
Ependi olara garap:
– Siz dem-dynjyňyzy alyberiň. Men kebap bişirerin – diýipdir.
Ol janlyny soýup, tagam taýýarlaýança, dostlary eşiklerini çykaryp: «Biz egin-eşiklerimizi seniň ýanyňda goýjak» diýip, suwa düşmäge gidipdirler.
Ependi oturlyşygyň eýesi hökmünde ot ýakypdyr we olaryň egin-eşiklerini oda oklapdyr.
Bir zamandan soňra dostlary: «Kebap bişendir, iýeliň» diýip, gelip görseler, ählisiniň egin-eşikleri otda ýanypdyr. Olar bu ahwaly görüp:
– Biziň egin-eşiklerimizi näme üçin ýakdyň? Biz indi näme geýeli? – diýipdirler.
Ependi ýalaňaç galyp, busulyşyp duran dostlaryna bakyp:
– Ertir kyýamat gopýan bolsa, size egin-eşik nämä gerek? – diýipdir.
2комментария
Чтобы оставить комментарий, необходимо на сайте.