Kim heleý?


Tejen derýasy…
Bu derýa şeýle bir üýtgeşik,täsin bir akaba welin onuň hakynda hekaýadyr rowaýatlar düzülen.
Bir wagtlar tutuş Türkmen ýaýlalarynda gytçylyk bolan wagty Tejeniň bir kethudasy halaýyga ýüzlenip :
— Eý adamlar, bu wagt gytçylyk döwri,her kim bir birine kömek etmese bu açlykdan çykmak mümkin däldirle-how! Meni goldasaňyz bir pikirim bar. Her kim öýünde haýsy miwäniň tohumy bar bolsa bir bölek palçygyň içine salyp derýanyň kenaryna zyňsyn. İne görersiňiz indiki ýyl nesip bolsa derýanyň kenary bagy bossanlyga öwrüler!”
Ýaşulynyň aýdyşy ýaly soňky ýyl derýanyň kenary bagy bossanlyk..
Ýene bir rowaýat bar,ol hem Tejen derýasy her ýyl 7 sany jan alarmyş…
Annamyrat kelteräkden ýuwaşja oglandy. Bir maşgalanyň körpesi,özem ýeke ogul. Näme diýse diýeni bitip ulalan çaga,özem bu wagt 9-njy synp. Öýleri mekdebiň gapdalynda bolany üçin dostlary bilen bile gelip nahar iýip yzyna mekdebe giderdi, okuw eşikli hem bolsa oglanlar balaklaryny çermäp futbol oýnardylar.
Mekdepde çagalar öz aralarynda bir birine lakam dakardylar. Resul Hasan, Muhammet Hindi, Azat Gazak… Ýöne welin Annamyradyň lakamy ýokdy,her kimiň ony gowy görenindenmi ýa-da oňa mynasyp lakam tapylmanyndanmy belli däl,lakamy ýokdy. Diňe adyny gysgaldyp “Annam” diýerlerdi.
Okuw ýyly gutardy, synpdan synpa geçiş synaglary başlapdy. Ýaş oglanlar ganlary gaýnap duransoň bir zatlar etmeseler kem ýalydy. Azat Gazak orta bir pikir atdy;
— Eý oglanlar,ýörüň Tejen derýa gideliň,howada yssy. *Mago( suwda kowalaşmak) oýnarys.
Oglanlar bu pikiri goldadylar. 7–8 bolup depderlerini epläp jübilerine salyp ugradylar derýa tarap. Mundan öň bir zat etse öýündäkilere habar edýän Annam bu gezek “Aý bileslerem ýokla" diýip maşgalasyna habar etmedi-de oglanlara goşuldy. Ýöne Annam kän bir oňat ýüzüp bilenokdy.
Bardylar derýa,derýa bolsa joşupdyr. Bu gün bir hili akymy güýçli ýaly. Muňa garamazdan eşiklerini çykaryp gorkusyz Resul Hasan suwa bökdi,oglanlaram yzyny alyp göterdiler. Annam hem olardan kem galmajak bolup girdi suwa. Oglanlar kowalaşdylar,ýadadylar. Soň oturyp getiren garpyzlaryny iýmäge başladylar. Şol wagt Azat Gazagyň aklyna bir pikir geldi;
— Oglanlar dawaý derýanyň beýleki tarapyna ýüzüp geçmeşek, geçip bilmedigem näme bolsun?
Baýram Paş ilden öňürti jogap berdi;
— Geçip bilmedik heleý,näme 2 ädim ýerdenem geçip bilmejek bolsak gelmelem däl ekenik.
Bökdüler suwa. Oglanlaryň elleri bilen aýaklary sazlaşykly işleýär. Bir birinden galmajak bolup urýalar gulajy. Her kim “Heleý" adyny almazlyk üçin bar güýjüni sarp edýär.
Annam derýanyň ortasyna ýetiberende aýagynyň damary çekdi,hereket etdirmek oňa başartmady. Akym güýçli,gygyrjak boldy ony hem başarmady. Aşak tarap bir zat çekýän ýaly. Ana şol wagt Annamyň gözünüň öňünde Titanik filminiň final sahnasy janlandy. Özüni Jack, gowy görýän klasdaş gyzy Merjeni bolsa Rose keşbiniň ýerine goýdy we özüni göýberdi…
Oglanlar kenara çykdylar welin biri kem. “Hany Annam?”. Annam bolsa gidipdi. Oglanlar gözlediler,tapyp bilmediler,aljyradylar. “Maşgalasyna nädip aýtmaly,bize näme ederler?” ýaly dürli soraglar bolsa kelleleriniň içini iýýärdi.
Annam 3 gün soň 35 km uzaklykda tapyldy. Ana şol gün Tejen derýa şu ýylyň 7 jan planynyň ilkinjisini alypdy.
Annamyň ýaşaýan wagty lakamy ýok bolsa-da ol ýogalanyndan soň dostlary oňa lakam dakypdy. Ýok oňa “Heleý" diýmäge bogunlary ysmady. Oňa
“ Annam Neresse"
diýdiler. Şol oglanlar şu wagt ulaldylar,öýlendiler kimisi çagaly,maşgalaly bolup gitdi. Yöne welin şol derýadaky bolan hadysa,dostlarynyň ölümine sebäp bolmaklary hiç ýatlaryndan çykmady.

Maksattay.
9 лайков 331 просмотров
15комментариев
Чтобы оставить комментарий, необходимо на сайте.
Pegas
12 июн 2022, 19:36
*Mago( suwda kowalaşmak) oýnarys.

Bizde "migo" diýilýär.
Hiayress
12 июн 2022, 19:43
"Her kim öýünde haýsy miwäniň tohumy bar bolsa bir bölek palçygyň içine salyp derýanyň kenaryna zyňsyn."

Palçygyň içine miwäniň tohumyny salyp zyňman adam ýaly derýanyň gyrasynda ýada ekindarçylyk ýerlerde ekseler bolmazdymyka?!

"İne görersiňiz indiki ýyl nesip bolsa derýanyň kenary bagy bossanlyga öwrüler!”
Ýaşulynyň aýdyşy ýaly soňky ýyl derýanyň kenary bagy bossanlyk..."


Bir ýylyň içinde bagy-bossanlykmy?! "Aldamana oglan ýagşy" diýlenini, "aldama türkmen ýagşy" etdi bula. :D
Hiayress
12 июн 2022, 19:49
"Resul Hasan, Muhammet Hindi, Azat Gazak… Ýöne welin Annamyradyň lakamy ýokdy,her kimiň ony gowy görenindenmi ýa-da oňa mynasyp lakam tapylmanyndanmy belli däl,lakamy ýokdy."

Bizä ejem ogly diýerdik. :)

"Soň oturyp getiren garpyzlaryny iýmäge başladylar."

Mekdep, depderdi, garpyz nireden çykdy?!
Hiayress
12 июн 2022, 19:51
Murgap derýara guraňkyrlaberdi weli, tejen derýasyndan yz toz galdymyka?!
Telwas
Автор 12 июн 2022, 20:08
Pegas
*Mago( suwda kowalaşmak) oýnarys.

Bizde "migo" diýilýär.

Tejenliler “mago” diýýändirler-dä.
Telwas
Автор 12 июн 2022, 20:09
Hiayress,

Şony aýtsana. Ýa şol wagt garpyz satýançy geçip gidendir şol ýerden. :)
Pegas
12 июн 2022, 20:11
Nirvana
Pegas
*Mago( suwda kowalaşmak) oýnarys.

Bizde "migo" diýilýär.

Tejenliler “mago” diýýändirler-dä.

Ony bilemok, men "bizde" diýip ýanjadym şoň üçin.
Telwas
Автор 12 июн 2022, 20:11
“Kim heleý?”
Özlerine heleý diýdirmejek bolup, biziňem klasdaş oglanlarymyz töwekgelçilikler we bezzatlyklar edýärdiler…
Pegas
12 июн 2022, 20:12
Hiayress
"Resul Hasan, Muhammet Hindi, Azat Gazak… Ýöne welin Annamyradyň lakamy ýokdy,her kimiň ony gowy görenindenmi ýa-da oňa mynasyp lakam tapylmanyndanmy belli däl,lakamy ýokdy."

Bizä ejem ogly diýerdik. :)

"Soň oturyp getiren garpyzlaryny iýmäge başladylar."

Mekdep, depderdi, garpyz nireden çykdy?!

Dost, sada halkyň rowaýatlaryndan näme üçin logika gözleýäniňe düşünemok)
Telwas
Автор 12 июн 2022, 20:13
Pegas,
Düşündim.
mehmet
12 июн 2022, 20:16
@Hiayress Tejen derýa bar. Özem bir wagtkylar ýaly haýbatly. Oňa Gargum kanalynyň suwy sapylany bilen ady üýtgemeýär.
Telwas
Автор 12 июн 2022, 20:19
Nirvana
Hiayress
Murgap derýara guraňkyrlaberdi weli, tejen derýasyndan yz toz galdymyka?!

Murgap derýanyň guraňkyrlany anykmy? :(
noname
12 июн 2022, 20:55
Tejen gawun garpyzyn bol yeri, yol ugra alandyrlarda bir yerden
arbuz
Hiayress
12 июн 2022, 21:35
Nirvana,
Şäheriň merkezinden geçýän Murgap derýasynyň halyna beletsiňlaý. Mugrap derýanyň boýunda Owganystanda bent gurlany we wagtly-wagtyna gazuw işleri geçirilmeýäni üçin uly ýapçada däl akyşy.
mehmet
13 июн 2022, 01:22
wertual dünýä kimiň dikdüşdigini seljerýär. Mary şäheriň içinden geçýän Murgap derýa. Teçen şäheriniň golaýyndam geçýän Teçen derýa. Ol derýalar soňky döwürler suwyny nireden alýanyny bir anyklaňa.