Dankan MakDugall atly lukman 1907-nji ýylda adatdan daşary synaglar tapgyryny geçirdi. Ol ölenleriň agramyny 21 gram ýitirýändigini we munuňam ruhyň agyrlygydygyny öňe sürdi.

Ruhyň massasy bolmalydyr öýdüp, MakDugall şonuň üçin ruhuň ölçäp boljak agramynyň bolup biljekdigine ynanýardy. Muny subut etmek üçin ölýän hassalary ölmezinden ozal, ölen wagty we ölümden soň derrew hassalary duýgyr terezi bilen ölçäp hassalaryň näçe agram ýitirendigini ölçedi.

Netijesi 21 gram! Meşhur medeniýetde möhüm orny eýelän bu synag, köp gapma-garşylyklar sebäpli ylmy dünýäde kabul edilmedi.
- MakDugall adatdan daşary tejribesi üçin garrylar öýünden ölýän alty hassany saýlady.

Bu hassalaryň dördüsi inçekeselden ejir çekýärdi, biri süýji keseli, beýlekisinde bolsa belli bir kesel ýok. Köp wagty galmadyk ilkinji hassany takykl ölçeg terezisinde ýatyrdy we ölçedi. Hasaplamasyna der, peşew we kislorod ýaly ýitgileri hem goşdy we garaşmaga geçdi.
- Ýürek urmalary ölçemek bilen geçen dört sagatdan soň, näsag soňky demini berdi.

Näsagyň jesedini ölçäninde, agramynyň 21 gram kemelendigini gördi. Bu hassadan soň beýleki hassalary hem edil şonuň ýaly ölçedi, ýitgi ýene 21 gram boldy. Diňe bir näsagda ölen wagty 21.3 gram ýitirilendigini gördi, ýöne terezini ýeterlik derejede düzedip bilen däldirin öýdüp, bu netijä ähmiýet bermedi.
- Ol bu gezek şuňa meňzeş synagy 15 it bilen synap gördi.

Adamlardan tapawutlylykda itleriň ep-esli agramyny ýitirmändigine göz ýetirdi. Ol muny itleriň ruhy ýok bolmagy mümkin diýen pikir bilen baglanyşdyrdy. Bu gyzykly synag, 1907-nji ýylyň aprelinde American Medicine žurnalynda çap edildi.
- Synag köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ünsüni özüne çekmegi başardy, ýöne ylmy jemgyýetde çynlakaý kabul edilmedi.

Abraýly lukmançylyk žurnaly “The Lancet” -iň habaryna görä; Lukman we onuň kömekçileri netijeleri islän ugruna çekdiler. MakDugall bu makalasy çap edilenden soň 4 ýyl dymdy.
- 1911-nji ýylda bu gezek has däli pikir bilen sahna çykdy: Ruhyň bedenden çykyş pursatyny surata düşürjek boldy!

Muny başaryp bilerin öýdüp, birnäçe synanyşyk edenem bolsa, elbetde başaryp bilmedi. Bu wakadan dokuz ýyl soň, 42 ýaşynda bagyr rak keselinden aradan çykdy. Ölümine garaşyp durkada, öz bedenine-de göz aýlady we muny "şuwagta çenli gören iň gyzykly ölümüm" diýip häsiýetlendirdi.
- Bu ylymsyz synag, muňa garamazdan meşhur medeniýetde möhüm orny eýeledi.

Bu wakany suratlandyrmasa-da, ruhuň agramynyň bardygyny öňe sürýän meşhurlyk sebäpli bir film "21 gram" diýlip atlandyryldy. Häzirki wagtda ruhuň 21 gramdygy hakda pikir edýänler henizem köp.